Kabul Tarihi: 8 Mayıs 1985
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 22
Mayıs 1985 - Sayı: 18761
5.t. Düstur, c.24 - s.
AMAÇ VE KAPSAM
MADDE 1- (Değişik: 5754 - 17.4.2008 / m.79/1) Türk
vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken
geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya
sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev
kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal güvenlik
kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri halinde, bu Kanun hükümlerine
göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.
TANIMLAR
MADDE 2 - Bu Kanunda
geçen:
a) (Değişik: 5754 -
17.4.2008 / m.79/2) Sosyal
güvenlik kuruluşları; Sosyal Güvenlik Kurumu ile 17/7/1964 tarihli ve 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun
geçici 20 nci maddesine tabi sandıkları,
b) (Değişik: 5754 -
17.4.2008 / m.79/2) Sosyal
güvenlik Kanun'ları; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun
geçici 20 nci maddesi ile 24/5/1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik
Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun ile
bu Kanun'lara ait ek ve değişiklikleri,
c) Sürelerin Değerlendirilmesi, Türk vatandaşlığını
haiz olanların 1 inci maddede belirtilen sürelerinin istekleri halinde
değerlendirilmesini,
d) (...) (Madde 2 nin (d)
bendi, 8.5.2008 tarih ve 26870 sayılı R.G.'de yayımlanan, 17.4.2008 tarih ve
5754 sayılı Kanun'un
79. maddesinin (2) nolu fıkrası hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.)
e) (Ek: 5510 - 31.5.2006 / m.105/E-2 - Yürürlük m.108) Kurum; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını,
f) (Ek: 5510 - 31.5.2006 / m.105/E-2 - Yürürlük m.108) Bakanlık; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
İfade eder.
BAŞVURULACAK KURULUŞLAR
MADDE 3- (Değişik madde ve başlığı: 5754 -
17.4.2008 / m.79/3) Bu Kanun'un 1 inci maddesinde belirtilenler ile yurt
dışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk
vatandaşı olan hak sahipleri sigortalının Türkiye'de hiçbir sosyal güvenlik
kuruluşuna tabi çalışması yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna, Türkiye'de çalışması
varsa en son tabi olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna müracaat etmek suretiyle bu
Kanun'la getirilen haklardan yararlanırlar.
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle
kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma
işlemleri aylık aldıkları sosyal güvenlik kuruluşunca yapılır.
BORÇLANMA TUTARI VE BORÇLANMA TUTARININ İADESİ
MADDE 4- (Değişik madde ve başlığı: 5754 -
17.4.2008 / m.79/4) Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek
borç tutarı, başvuru tarihindeki 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu'nun 82 nci maddesinde belirtilen prime
esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın %
32'sidir. Ancak, prime esas asgari günlük kazancın altında olmamak üzere
borçlanma tutarına esas alt sınırı farklı bir miktarda belirlemeye Bakanlar
Kurulu yetkilidir. Borçlanılan süreler, yurda kesin dönüş yapılmış olması
şartıyla aylık tahsisi için yazılı talepleri halinde 5510 sayılı Kanun'un 41 inci maddesinin son fıkrası
hükümlerine göre değerlendirilir. Tahakkuk ettirilen borç tutarı, tebliğ
edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenir. Ödeme yapılan gün sayısı
prim ödeme gün sayısına ve prime esas kazanca dahil edilir. Tahakkuk ettirilen
prim borcunu tebligat tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödemeyenler için
yeniden başvuru şartı aranır.
Borçlanmadan sonradan vazgeçenler ile yapılan
borçlanma sonrasında aylık bağlanması için gerekli şartları yerine
getiremeyenlere ve bunların hak sahiplerine talepleri üzerine yaptıkları
ödemeler, faizsiz olarak iade edilir.
Ancak yurt dışında iken borçlanma isteğinde bulunacak
sigortalı veya hak sahipleri Yeni Türk Lirası olarak bildirilecek tutarın
karşılığını döviz cinsinden, Türkiye'de ise Yeni Türk Lirası olarak öderler.
SÜRE TESPİTİ VE SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI
MADDE 5 - (Değişik 1. fıkra: 5754
- 17.4.2008 / m.79/5) Yurt
dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin
ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son
tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır, bu tespitte 1 yıl
360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanır.
Sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların,
borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları ile fiili hizmetlerine
katılır. Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise;
sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi
hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi,
borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye
götürülen tarihtir.
(Ek fıkra: 5754 - 17.4.2008 / m.79/5) Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na
göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde;
Türkiye'de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son
sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanun'un 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi
olarak kabul edilir.
(Ek fıkra: 5754 - 17.4.2008 / m.79/5) Sosyal
güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, bu Kanuna göre
borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih,
ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz.
AYLIK TAHSİSİ VE AYLIĞIN BAŞLAMA TARİHİ
MADDE 6 - A) Bu
Kanuna göre değerlendirilen sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi
için;
a) Yurda kesin dönülmüş olması,
b) Tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenmiş
olması,
c) Döviz borcunun tamamının ödenmesinden sonra yazılı
istekte bulunulması, Şarttır.
(Değişik son paragraf: 5754 -
17.4.2008 / m.79/6) Yukarıdaki
şartları yerine getirenlerden tahsise hak kazananların aylıkları, yazılı istek
tarihini takip eden ay başından itibaren başlatılmak üzere 31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve
506 sayılı Kanun'un
geçici 20 nci maddesi hükümlerine göre bağlanır.
B)(Değişik: 5754 - 17.4.2008 / m.79/6)(Değişik
ilk paragraf: 5997 - 16.6.2010 / m.15) Kanun
hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında
yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya
da sosyal yardım ödeneği alanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları
veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir.
Türkiye'de sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar hakkında 31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal
güvenlik destek primine tabi olarak çalışılmasına ilişkin hükümleri uygulanır.
Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı
bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi
için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen ay başından
itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.
T.C. EMEKLİ SANDIĞINCA BAĞLANACAK AYLIĞA AİT ESASLAR
MADDE 7 - (...) (Madde 7,
16.6.2006 tarih ve 26200 sayılı R.G.'de yayımlanan, 31.5.2006 tarih ve 5510
sayılı Kanun'un,
17.4.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un
64. maddesi ile değişik 106. maddesinin (24) no.lu fıkrası hükmü gereğince,
2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.) 
BU KANUNDAN YARARLANAMAYACAKLAR
MADDE 8 - Bu Kanunun
yürürlük tarihinden önce veya sonra 30.5.1978 tarih ve 2147 sayılı Kanun ve
sosyal güvenlik kanunlarına göre kendilerine veya hak sahiplerine aylık
bağlanmış olanlar ile aylık bağlanması için müracaat edip de aylığa hak
kazanmış durumda bulunanlar bu Kanundan yararlanamazlar.
KISMİ AYLIKLAR
MADDE 9 - Sosyal
güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle sosyal güvenlik kanunlarına göre
kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanlar, talep ettikleri
takdirde, 4 üncü madde hükmüne göre tahakkuk ettirilen borçlarını tamamen
ödemeleri şartıyla kısmi aylıkları, borçlarını ödedikleri tarihi takip eden
aybaşından itibaren tam aylığa çevrilir. Bu uygulamada borç miktarının
tahakkukunda sözleşme akdedilen ülkenin sigorta kurumlarınca gönderilmiş olan
hizmet cetvelindeki, tam aylığa yeterli olan gün sayıları nazara alınır.
Ancak, istekleri halinde sigortalı veya hak sahipleri,
hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını da borçlanabilirler.
SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİ İLE TRANSFERİ SAĞLANAN
PRİMLERİN İADESİ
MADDE 10 - Türk
vatandaşları hesabına yabancı ülkelerdeki sosyal güvenlik kurumlarına
yatırılmış bulunan primlerin, ülkelerarası anlaşmalarla Türkiye'ye
transferlerinin sağlanması halinde;
a) Transfer olunan primlere ilişkin sürelerin tamamını
bu Kanuna göre borçlanarak, tahakkuk ettirilen döviz borcunu da ödemiş
olanlara, transfer olunan primlerin tamamı,
b) Transfer olunan primlere ilişkin sürelerin bir
kısmını bu Kanuna göre borçlanarak tahakkuk ettirilen döviz borcunu da ödemiş
olanlara, transfer olunan primlerin borçlandıkları süreye isabet eden orandaki
miktarı,
Taransfer tarihindeki cari kur üzerinden Türk Lirası
karşılığı olarak ilgili sosyal güvenlik kuruluşunca sigortalıya, hak
sahiplerine veya mirasçılarına iade edilir.
MADDE 11 - (...) (Madde 11,
16.6.2006 tarih ve 26200 sayılı R.G.'de yayımlanan, 31.5.2006 tarih ve 5510
sayılı Kanun'un,
17.4.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un
64. maddesi ile değişik 106. maddesinin (24) no.lu fıkrası hükmü gereğince,
2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
YÖNETMELİK
MADDE 12 - Bu Kanunun uygulanması ile ilgili esaslar
Devlet bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı, Maliye ve Gümrük Bakanlığı ile
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca üç ay içinde müştereken çıkarılacak
yönetmelikle 
düzenlenir.
GEÇİCİ MADDE 1 - (...) (Geçici
Madde 1, 16.6.2006 tarih ve 26200 sayılı R.G.'de yayımlanan, 31.5.2006 tarih ve
5510 sayılı Kanun'un,
17.4.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un
64. maddesi ile değişik 106. maddesinin (24) no.lu fıkrası hükmü gereğince,
2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
GEÇİCİ MADDE 2 - (...) (Geçici Madde 2,
16.6.2006 tarih ve 26200 sayılı R.G.'de yayımlanan, 31.5.2006 tarih ve 5510
sayılı Kanun'un,
17.4.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un
64. maddesi ile değişik 106. maddesinin (24) no.lu fıkrası hükmü gereğince,
2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
GEÇİCİ MADDE 3 - (...) (Geçici Madde 3,
16.6.2006 tarih ve 26200 sayılı R.G.'de yayımlanan, 31.5.2006 tarih ve 5510
sayılı Kanun'un,
17.4.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un
64. maddesi ile değişik 106. maddesinin (24) no.lu fıkrası hükmü gereğince,
2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
GEÇİCİ MADDE 4 - (...) (Geçici Madde 4,
16.6.2006 tarih ve 26200 sayılı R.G.'de yayımlanan, 31.5.2006 tarih ve 5510
sayılı Kanun'un,
17.4.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un
64. maddesi ile değişik 106. maddesinin (24) no.lu fıkrası hükmü gereğince,
2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
GEÇİCİ MADDE 5- (Ek: 5754 - 17.4.2008 / m.79/7) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 8/6/1949
tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'na
tabi iştirakçi olanların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra
yurtdışında geçen hizmetlerinin borçlandırılmasında, borç tutarı ilgililerin
Türkiye'den ayrılmadan önce Sandığa tabi hizmetlerinden en son bıraktıkları
derece ve kademelerine yurtdışında geçirdikleri ve borçlanmak istedikleri sürenin
her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumları
itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun değişik 36 ncı maddesindeki
yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve
ek göstergeleri ile emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların
toplamının müracaat tarihinde yürürlükte olan katsayı ile çarpımı sonucu
bulunacak tutarlar esas alınarak, yine o tarihteki kesenek ve karşılık
oranlarına göre hesap edilir.
GEÇİCİ MADDE 6- (Ek: 5754 - 17.4.2008 / m.79/7) Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden
1/1/1989 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar zorunlu göçe
tabi tutulan, Türk vatandaşı olup Türkiye'de ikamet eden ve 1/7/1976 tarihli ve
2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlarından
gelir veya aylık almamak koşulu ile yurt dışında geçen ve belgelendirilen
çalışma süreleri bu Kanuna göre borçlandırılmak suretiyle yaşlılık aylığı
bağlanmasında sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.
GEÇİCİ MADDE 7- (Ek: 5754 - 17.4.2008 / m.79/7) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce hizmet
borçlanması talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, borç
tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenlerin, tahakkuk ettirilen borçlarını
ödeyenlerin ve borçlandıkları yurtdışı hizmetleri dikkate alınarak aylık
bağlanmış olanların kazanılmış hakları saklıdır.
5510 sayılı Kanun'un
yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa aynı Kanun'un 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaya
başlayanların 5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önceki
yurtdışı borçlanma süreleri de, aynı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında değerlendirilir. Bunların aylıklarının hesabında 5510
sayılıKanun'un geçici 2 nci maddesi hükümleri
uygulanır.
Bu Kanun'un uygulamasında 5510 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrası, 82
nci maddesi, 106 ncı maddesinin birinci fıkrasının (24) numaralı bendi ve
geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrası bu maddenin yayımı tarihinde yürürlüğe
girmiş sayılır.
KALDIRILAN HÜKÜMLER
MADDE 13 - 30.5.1978 tarih ve 2147 sayılı Kanun
yürürlükten kaldırılmıştır.
YÜRÜRLÜK
MADDE 14 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME
MADDE 16 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
| < Önceki | Sonraki > |
|---|
