KANUN NO: 2981
İMAR VE GECEKONDU MEVZUATINA AYKIRI
YAPILARA UYGULANACAK BAZI İŞLEMLER VE 6785 SAYILI İMAR KANUNUN BİR MADDESİNİN
DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN[1]
Kabul Tarihi: 24 Şubat 1984
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 8
Mart 1984 - Sayı: 18335
5.t. Düstur, c.23 - s.36
BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
BİRİNCİ BÖLÜM
AMAÇ, KAPSAM VE İSTİSNALAR
AMAÇ:
MADDE 1 - Bu Kanunun amacı; imar ve
gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar
hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat,
tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarını ve ilgili diğer hususları
belirlemektedir.
KAPSAM:
MADDE 2 - Bu Kanun; imar ve gecekondu
mevzuatına aykırı olarak inşa edilen aşağıda belirtilen yerlerdeki bütün
yapıları kapsar;
a) Belediye ve mücavir alan sınıları içindeki yapılar,
b) 6785 sayılı Kanun'a 1605 sayılı Kanun'la eklenen Ek
7 ve 8 inci maddeler gereğince çıkarılan yönetmeliğin 1.03 maddesi kapsamına
giren alanlardaki yapılar,
c) (b) bendi dışında kalan sanayi, depolama, turistik
ve tarımsal yapılar.
İSTİSNALAR:
MADDE 3 - İstanbul ve Çanakkale (Özel
kanun çıkarılıncaya kadar) Boğazları ile 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca
belirlenmiş ve belirlenecek yerlerde, Askeri Yasak Bölgeleri ve Güvenlik
Bölgelerinde, Türk Silâhlı Kuvvetlerine ait harekât, eğitim ve savunma amaçlı
yapılarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
GENEL ESASLAR
TASNİF:
MADDE 4 - İmar mevzuatına aykırı inşa
edilmiş ve edilmekte olan yapılarla gecekondular, tabi tutulacakları işleme
göre aşağıdaki gibi tasnif edilir:
a) Muhafaza edilecekler,
b) Islah edilerek muhafaza edilecekler,
c) Bu Kanunun hükümlerinden yararlanamaycak olanlar,
Bu Kanunda belirlenen esaslara göre, muhafaza edilecek
veya ıslah edilerek muhafaza edilecek yapılara bu Kanundaki mükellefiyetlerin
yerine getirilmesi kaydı ile ruhsat ve kullanma izni verilir.
GÖREVLİ İDARELERCE ALINACAK TEDBİRLER:
MADDE 5 - Valilik, belediye ve diğer
ilgili kuruluşlarca; her tür ve ölçekte imar planlarının ve uygulamalarının
vatandaşların inşaat işlemlerini güçleştirmeyecek, düzensiz uygulamalara
zorlamayacak şekilde ve zamanında yapılmasına; ayrıca ruhsat verme işlemlerinde
müracaatların birikmesine ve gecikmesine sebep olan engellerin kaldırılmasına, işlemlerin
süratle yürütülmesine dair gerekli tertip ve tedbirler alınır.
ESKİ ESERLER İLE KORUMA ALANLARI VE SİT
BÖLGELERİNİN YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
MADDE 6 - Şimdiye kadar karar verilmiş
eski eserler ile bunların koruma alanları ve SİT bölgelerine ilişkin kararlar,
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca, kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten başlamak üzere en geç 2 yıl içinde yeniden Kültür ve
Turizm Bakanlığınca belirlenir ve ilan edilir.
İKİNCİ KISIM
UYGULAMA HÜKÜMLERİ BİRİNCİ BÖLÜM
MÜRACAAT İŞLERİ
MADDE 7 - İmar mevzuatına aykırı yapılar
ve gecekondular için yapının bulunduğu yerin valilik veya belediyelerine
aşağıdaki esaslara göre müracaat edilir.
Bu Kanun kapsamına giren bütün yapılardan tek maliki
olanların sahibi, apartmanların müteahhitleri veya yöneticileri veya kat
maliklerinin herhangi biri veya bunların vekilleri form dilekçe ile Belediye ve
mücavir alan sınırları içinde Belediyelere; Belediye ve mücavir alan sınırları
dışında ise valiliğe bizzat müracaat ederler. Müracaat iadeli taahhütlü olarak
posta ile de yapılabilir. Posta ile yapılan müracaatlarda dilekçenin postaya
verildiği tarih müracaat tarihi sayılır.
Müracaat; Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca tespit
edilip, valilik ve belediyelerce; dış temsilcilikler için de Dışişleri
Bakanlığınca çoğaltılacak form dilekçe ile yapılır. Form dilekçeye Madde 8'de
belirlenen tespit ve değerlendirme belgeleri eklenir.
Müracaat; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren en geç 6 ay içinde yapılır. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yurt
dışında çalışan işçiler ile daimi görevde bulunanlar ve görevi yurt dışında üç
aydan fazla devam edenler için müracaat süresi 12 aydır. Üzerinde yapı yapılmak
suretiyle arsa ve arazisi, tecavüz veya işgal edilen malikler de ilgili
idarelere yardımcı olmak üzere arazi ve arsalarının ada ve parselini, tecavüz
ve işgallerinin zaman ve miktarı hakkındaki mevcut bilgileri havi bir form
dilekçe ile müracaat masrafını ödemeden müracaat edebilirler.
16.03.1983 tarihli ve 2805 sayılı Kanun gereğince
yapılmış olan müracaat işlemleri ayrıca bir ücret alınmadan geçerli olup, hak
sahipleri bu Kanuna göre istenilecek belgeleri dosyalarına ilave ederler.
Ancak yeni yapılacak müracaatlar için belediye veya il
özel idareler hesabına milli bir bankaya 2.000.- TL müracaat masrafı olarak
yatırılır. Banka şubesi bulunmayan belediyelerde bu bedel belediyeye yatırılır.
(Ek fıkralar: 3290 - 22.5.1986) (Değişik: 3366 -
18.5.1987) Süresi içinde belediye veya valiliğe müracaat etmeyen kişilere ait
yapıların belediye veya valiliklerce, elektrik, su, kaçak inşaat zaptı veya
benzeri kayıtlar veya haritadan incelenerek, ayrıca mahallinde araştırılarak
tespit ve değerlendirme işlemleri tamamlanır. Ancak bu gibi hallerde 18 inci
maddeye göre alınacak harçlar ve ekli cetvele göre tahakkuk ettirilecek harç
beş kat ve peşin alınır.
Süresi içinde belediye veya valiliğe müracaat eden
fakat 2981 sayılı Kanun'a göre kurulan yeminli özel teknik bürolara başvurmayan
kişilere ait yapıların belediye veya valilikçe tespit ve değerlendirme
işlemleri tamamlanır. Ancak bu gibi hallerde 18 inci maddeye göre alınacak
harçlar ve ekli cetvele göre tahakkuk ettirilecek harç iki kat peşin alınır.
(Ek fıkra: 3366 - 18.5.1987) 2981 sayılı Kanun'a göre
kurulan yeminli özel teknik bürolar, kendilerine intikal eden müracaatlara
ilişkin tespit ve değerlendirme işlemlerine ait dosyaları en geç 7 Eylül 1987
tarihine kadar tamamlayarak sonuçlandırması için belediye, hazine ,özel idare
veya vakıflar idaresine teslim etmekle ve bu idareler de, kendilerine intikal
eden dosyaları, intikal tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde sonuçlandırmakla
görevli ve sorumludurlar.
Yukarıda belirtilen müracaatların usulüne uygun
yapılmasını temin için valilik veya belediyelerce yeterli bürolar kurulur ve
gerekli her türlü tertip ve tedbirler alınır.
İKİNCİ BÖLÜM
ÇEŞİTLİ İŞLEMLER VE TAPU VERME
TESPİT VE DEĞERLENDİRME İŞLEMLERİ:
MADDE 8 - İmar mevzuatına aykırı yapılarla
gecekondular için tespit işlemlerinde; Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca
hazırlanacak ve valilik veya belediyelerce bastırılacak standart form
kullanılır.
(Değişik 2. fıkra: 3290 - 22.5.1986) Bu tespit
kapsamına, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonlar dökülmüş olmak kaydı
ile hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün
idare etmekte olduğu arsa veya arazilerdeki inşaatına Kanunun 14 üncü maddesinin
(f) fıkrasındaki tarihlerden önce başlanmış mesken, kısmen işyeri ve konut
olarak kullanılan veya evvelce konut olarak kullanılıp sonra işyerine çevrilen
gecekondular ile imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı tüm yapılar
dahildir.
Tespit formları düzenlenerek başvuru formlarına tespit
belgesi olarak eklenir.
(Değişik 4. fıkra: 3366 - 18.5.1987) Değerlendirme
belgesi, 4 üncü maddede bahsi geçen tasnif durumunu, yapının bu Kanunun 18 inci
maddesine göre hesaplanacak bina inşaat ve iskân harcını ve bu Kanuna göre
hesaplanacak munzam harcını, fenni sorumluluğu üstlenilmiş röleve planını,
Kanuna göre belirlenen otopark bedelini, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan
veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan alanlarda yapılmış yapılar
için bu Kanunda belirtilen esasaslara göre tespit edilecek arsa bedelini ihtiva
edecek şekilde Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından hazırlanmış formun
doldurulmasıyla elde edilir.
Tespit ve değerlendirme belgeleri müracaat sahibince
yeminli özel teknik bürolara doldurtturulur. Bu büroların kuruluş, görev,
yetki, sorumluluk ve ücret tarifeleri Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca,
Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren (1) ay içinde hazırlanacak yönetmelikle
tespit edilir.
16.03.1983 tarihli ve 2805 sayılı Kanun gereğince
başvurmuş bulunan müracaat sahipleri, tespit ve değerlendirme belgelerini
yeminli özel teknik bürolara hazırlatarak daha önceki müracaat formlarına
eklerler.
UYGULAMA İŞLEMLERİ:
MADDE 9 - (Değişik: 3290 - 22.5.1986) a)
Müstakilen kendisine ait arsa üzerinde imar mevzuatına aykırı yapı yapılmış
ise;
1. Yapı, korunacak durumda ise, müracaat dilekçesine
ekli tespit ve değerlendirme belgelerine göre gerekli harçlar tahsil edilmek
suretiyle hemen,
2. Yapı, ıslah edilerek korunacak durumda ise, ıslah
edildikten sonra hemen,
Yapı ruhsatı veya kullanma izni verilir.
Daha önce, imar mevzuatına aykırı olarak ruhsat
verilipte, bu ruhsata ve eklerine göre inşa edilen veya inşa halindeki
yapılarla, her ne sebeple olursa olsun ruhsat ve kullanma izni iptal edilen
yapılar için, tehlike arz edenler ve 14 üncü madde kapsamında kalanlar hariç,
daha önce verilen ruhsat ve kullanma izinleri kazanılmış hak kabul edilir. Bu
gibi yapılardan ayrıca harç ve para cezası alınmaz. Köy muhtarlarından alınan
her türlü izin, ruhsat ve İskân bu Kanun kapsamında olup, ruhsatlı ve iskânlı
yapılar sayılır. Yalnız konutlar hariç işyeri imalathane ve fabrikalar bu
Kanuna göre hesap edilecek bina inşaat harcı ve ekli cetvele göre tahakkuk
edecek harcı ödemek zorundadır.
Ruhsat alınarak inşaatına başlanmış, ancak ruhsat ve
eklerine aykırı olması nedeniyle mühürlenerek (5) yıllık ruhsat müddeti içinde
tamamlanmamış yapılara, binanın biten kısımları için, fenni sorumluluğu
üstlenmiş röleve planı esas alınarak imar planındaki gabarisine göre yeniden
ruhsat verilmek suretiyle yapının tamamlanmasına izin verilir.
b) Hazine, belediye il özel idarelerine ait veya
Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya arazileri üzerine yapılmış
gecekondular (a) fıkrasındaki hükümlere tabi olup, arsa bedeli ilgili kuruluşa
peşin veya en geç 4 yıl içinde oniki eşit taksitle, bu Kanun hükümlerince
çıkarılacak Yönetmelikte belirtilen esaslara göre ödenir. Ancak, Vakıflar Genel
Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya arazileri üzerine yapılmış gecekondulardan
alınan arsa bedelinin % 60'ı Vakıflar Genel Müdürlüğü idaresindeki Akar Toprak
Fonuna, % 40'ı da bu Kanunun fon hesabına yatırılır.
(Ek 2. fıkra: 3666 - 18.5.1987) 775 sayılı Gecekondu Kanun'a, göre sağlanan ve
bu Kanun uygulamasında kullanılan arazilerin arsa bedelleri de, Kanun uyarınca
kurulan ilgili fon hesabına yatırılır. Tahakkuk ettirilmiş, ancak henüz tahsil
edilmemiş olanlar için de bu hüküm uyarınca işlem yapılır.
(Ek 3. fıkra: 3666 - 18.5.1987) 775 sayılı Gecekondu Kanunu'na göre sağlanan
veya Gecekondu Önleme Bölgelerinde olup da, haksahiplerine tahsis edilen arsa
ve konutlardan, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar, noterler vasıtası
ile düzenlenen harici satış veya satış vaadi senediyle başkalarına yapılan
satış ve devir işlemleri geçerlidir. Daha önce bedeli tamamen ödenen arsa veya
konutlar, satış veya devri yapılanlar adına valilik veya belediyelerin talebi
üzerine tapuda tescil edilir. Bedelin ödenmeyen kısmı için 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü HakkındaKanun hükümleri
uygulanır.
(Ek 4. fıkra: 3666 - 18.5.1987) Bedelden ödeme
yapılmamış ise, 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 06.06.1984
tarih ve 3016 sayılı Kanun'la değişik 26 ncı maddesi uyarınca tespit edilecek
bedel tahsil edilmek suretiyle yeni sahibi adına tapuya tescil edilir.
Arsa tahsis edilecek kişilere 400 m²'den fazla arazi
için tahsis işlemi yapılmaz. Bu gibi fazlalıklar öncelikle ıslah imar
planlarına göre değerlendirilir. Islah imar planına göre başka türlü
değerlendirilmesi mümkün olmayan fazlalıklar, rayiç değer üzerinden tahsis
yapılan gecekondu sahibine devir ve adına tescil edilir.
c) Başkasının arsa veya arazisi üzerine yapılmış
gecekondular hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:
Arsa veya arazi sahibi ile üzerinde gecekondusu
bulunan kişilerin anlaşmaları ve bu Kanundan yararlanmak için süresi içinde
belediye veya valiliğe müracaat ettiklerinin tespiti halinde, varsa ıslah imar
planı, yoksa binanın konumu dikkate alınarak ifrazen veya hisse olarak
gecekondu sahibine devir, temlik ve adına tescil edilir.
Arsa veya arazi sahibi ile üzerinde gecekondusu
bulunan kişilerin anlaşmaları ve bu Kanunda yararlanmak için süresi içinde
belediye veya valiliğe müracaat ettiklerinin tespiti halinde varsa ıslah imar
planı yoksa binanın konumu dikkate alınarak ifrazen veya hisse olarak gecekondu
sahibine devir, temlik ve adına tescil edilir.
Arsa veya arazi sahibi, yerinin gecekondu sahibine
devrini isterse müracaatı üzerine, mahkemece rayiç değer takdiri yaptırılarak
bedelin ödenmesini talep edebilir. Gecekondu sahibi bu bedeli peşin veya
anlaşmaları halinde taksitle öderse adına devir ve tescil yapılır. Gecekondu
sahibi ödemeye yanaşmaz ise, arsa veya arazi sahibi Türk Medeni Kanunu'nun 649 uncu
maddesinin son fıkrası gereğince işlem yapılmasını mahkemeden isteyebilir.
(Değişik: 3. fıkra: 3366 - 18.5.1987) Lüzum görülen
hallerde, yukarıdaki fıkraların uygulanması beklenilmeksizin, üzerinde bir
yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliğinde gecekondular bulunan arsa veya
araziler, belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyelerce, dışında ise
valiliklerce kamulaştırılır. Kamulaştırılması kararlaştırılan ve sınırı
belirlenen arsa veya araziler üzerinde bulunan gecekonduların işgal ettiği alan
dikkate alınarak, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na göre
tespit edilen bedel, gecekondu sahiplerinden tahsil edilir. Gerektiğinde,
kamulaştırma bedeli sonradan gecekondu sahiplerinden tahsil edilip iade edilmek
üzere, Toplu Konut Fonu, belediye veya valilik kaynaklarından da
karşılanabilir.
(Değişik 4. fıkra: 3366 - 18.5.1987) Kamuşlatırma
işleminin sonuçlandırılmasından sonra, gecekondu sahibinden tahsil edilen arsa
bedeli, ıslah imar planına göre yapılacak parselasyon planı sonucu oluşacak
parsellerin miktarına, kanunun 10 uncu maddesinin (c) bendine göre belirlenen
düzenleme ortaklık payı oranı da eklenmek suretiyle belirlenir. Arsa bedelinin
eksik veya fazla olması durumuna göre gerekli mahsup işlemi yapılır.
TAPU VERME
MADDE 10 - (Değişik: 3290 - 22.5.1986)
a) Bu Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel
idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler
üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12 nci madde hükümlerine
göre tespit ettirildikten sonra kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak
sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar
hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verilir.
Tapu tahsis belgesi, ıslah imar planı veya kadastro
planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil eder.
(Ek cümle: 3366 - 18.5.1987) Ancak ıslah imar planı
veya kadastro planları ile belirlenen alanlarda tapu tahsis belgesi yerine hak
sahiplerine doğrudan tapuları verilebilir.
b) Üzerinde imar mevzuatına aykırı olarak toplu
binalar inşa edilmiş hisseli veya özel parselasyona dayalı arsa veya
arazilerde, kişilerin hisse miktarları ve fiili kullanma durumları dikkate
alınarak valilik veya belediyelerin talebi üzerine:
1. Henüz kadastrosu yapılmamış yerlerde, kadastro
müdürlüklerince bu Kanunda belirtilen mülkiyet tespitine dair hükümler de
uygulanarak,
2. Kadastro veya tapulaması tamamlanmış yerlerde ise
bu Kanula verilen yetkiler kadastro müdürlüklerince kullanılarak, Islah imar
planlarının yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın; onayların alınmasına ve
ilanların yapılmasına (askı ilanları hariç), kamisyonların kurulmasına lüzum
kalmaksızın 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri veya 766 sayılı Tapulama Kanunu hükümlerine
göre hak sahipleri tespit veya yeniden tayin edilerek adlarına tescil edilir.
Bu tespit sırasında; özel parselasyon planında görülen
veya hisseli satışlar sonucu fiilen oluşan yol, meydan, otopark, çocuk bahçesi,
yeşil saha vs hizmetlere ayrılan yerler ile bunlara ilişkin hisseler bedelsiz
olarak re'sen tapudan terkin; okul, (Değişik ibare: 5006 - 3.12.2003 / m.2) "ibadet
yeri" ve benzer kamu hizmetlerine ayrılan yerler ise, bedelsiz olarak
ilgili idareler adına tespit ve tescil edilir.
Hazine, belediye veya il özel idarelerine ait veya
Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya arazileri üzerinde yapıldığı
tespit edilen gecekondular hakkında da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır.
(Ek fıkra: 3366 - 18.5.1987) Belediye, hazine, özel
idare veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa ve araziler üzerine
gecekondu yapıldıktan sonra tespit edilerek kira kontratı düzenlenmiş gecekondu
hak sahiplerine tapu tahsis belgesi ve tapuları verilir.
Hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin
tapuları re'sen iptal edilir.
c) İmar mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa
ve araziler veya özel parselasyona dayalı arazilerde, imar adası veya parseli
olabilecek büyüklükteki alanlarda, binalı veya binasız arsa ve arazileri
birbirleriyle, yol fazlalarıyla veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırmaya, yapıları
yeniden doğan imar ada veya parseli içinde kalanları yapı sahiplerine, yapı
olmayanları diğer hisse sahiplerine müstakil veya hisseli veya kat mülkiyeti
esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve tescil işlemi dışında
kalanların hisselerini 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na göre
tespit edilecek bedeli peşin ödenmek veya parsel sahipleri aleyhine kanuni
ipotek tesis edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye veya
valilikler re'sen yetkilidir. Belediye veya valiliklerin talebi halinde bu
yetkiler kadastro müdürlüklerince de kullanılır.
Bu gibi arazilerde hisse sahiplerinin malik olduğu
hisse üzerindeki temliki tasarruflar ve bunlarla ilgili takyitler 11.06.1945
tarih ve 4753, 19.07.1943 tarih ve 4486 sayılı Kanun'lar, 775 sayılı Gecekondu Kanunu'ndaki hükümler
dahil, uygulamayı durdurmaz. Bu gibi işlemlerde takyitler hisse sahibine isabet
edecek müstakil parsele aynen nakledilir ve yapılan işlem Medeni Kanun'un 927
nci maddesine göre hak sahibine bildirilir. Islah imar planı ile düzenlemeye
tabi tutulan arsa ve arazilerin yeni sahiplerine verilmesinde valilik veya
belediyelerce arsa ve arazilerin durumuna göre düzenleme ortaklık payı
alınabilir.
Bu gibi yerlere ait yapılmış olan özel parselasyon
planı, ıslah imar planı olabilecek nitelikte olduğu belediye veya valiliklerce
uygun görüldüğü takdirde aynen kabul edilerek tescil edilir.
Üzerinde yapılanma bulunan Devletin hüküm ve tasarrufu
altındaki yerler valiliğin talebi üzerine, belediye veya özel idareler adına
re'sen tapuya tescil edilir. Islah imar planlarında genel bütçeye dahil
dairelerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ayrılan veya ayrılacak olan veya bir
kamu hizmeti için lüzumlu görülen arsa veya araziler eski sahibi kamu
idarelerine veya o işe tahsis edilmek üzere hazineye aynı şartlarla geri
verilir.
Islah imar planı yapılmış ve yapılacak bölgelerde bu
Kanun kapsamına giren ve tapu tahsis belgesi verilen hazine arsa ve arazileri,
iktisap tarihine bakılmaksızın aynı amaçta kullanılmak üzere ilgili
belediyelere devredilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DEĞERLENDİRME ESASLARI
MUHAFAZASI MÜMKÜN YAPILARA RUHSAT
VE KULLANMA İZNİ VERİLMESİ:
MADDE 11 - Değerlendirmelerde aynen veya ıslah
edilerek muhafazası mümkün olan yapılardan, komşu parsele çıkmalar da dahil
tecavüzlü olarak yapılanlara, tecavüze uğrayan arsa ve arazi sahibi ile
anlaştıklarını belgelemek ve tapu işlemlerini tamamlamak kaydı ile ruhsat ve
kullanma izni verilir. Tarafların anlaşması mümkün olmadığında yargı yoluna
başvurulur.
ISLAH EDİLEREK MUHAFAZA EDİLECEK YAPILAR:
MADDE 12 - a) Emlak sahibinin beyanına
göre değerlendirme sonucu kendi parsel içinde olan imar mevzuatına aykırı
yapıların, yola veya imar yoluna veya kıyı kenar çizgisine veya 14 (g) maddede
belirtilen karayolları yaklaşma sınırına tecavüz durumları, yapının tecavüzlü
durumları giderildikten ve ayrıca komşu parsele tecavüzü olanların taraflar
arasında anlaşma sağlanarak gerekli işlemleri tamamlandıktan sonra belirtilen
durumlarına göre muhafazalarına karar verilir.
b) Kıyı tanımına giren yerlerde ve Devletin hüküm ve
tasarrufunda olan diğer yerlerde; kişilere veya özel hukuk tüzelkişilerine ait
olan liman, iskele, rıhtım, balıkçı barınağı ve dayanma duvarlarında valilik
veya belediyelerce muhafazasında milli ekonomiye katkısı veya kamu yararı
olduğu kararlaştırılan Sanayi ve Turizm tesislerinin bulunduğu arsa ve araziler
Maliye Bakanlığınca kullanalara ve tesis sahiplerine kiraya verilebilir.
c) İmar yoluna tecavüzlü yapılara, imar yolunun
uygulanmasının 5 yıl içinde gerçekleşmeyeceğine belediye encümenince karar
verilmesi halinde belediye encümeni kararıyla 5 yıllık geçici ruhsat verilir. 5
yıl sonunda imar yolunun uygulamasına geçilmeyeceğine belediye encümenince karar
verildiği takdirde 5 yıllık geçici ruhsat tekrarlanır.
d) (Ek: 3290 - 22.5.1986) Yapıların, bu Kanunda
belirtilen tecavüzlü durumları veya aykırı kısımları, tebliğ tarihinden
itibaren (6) ay içinde yapı sahiplerince giderilir.
Bu süre içerisinde ıslah işlemleri sahiplerince yerine
getirilmeyen yapıların, tecavüzlü durumları veya aykırılıkları ilgili mevzuat
hükümlerine göre belediyeler veya valiliklerce giderilir.
TAPU TAHSİS BELGESİ VERİLEN GECEKONDULAR:
MADDE 13 - Tapu tahsis belgesi verilen
gecekondular hakkında aşağıdaki uygulamalar yapılır.
a) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Bu Kanun gereğince arsa
tahsis edilecek kimselerin; kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun
oturduğu belediye ve mücavir alan sınırı içinde ev yapmaya müsait arsaya veya
bir eve veya apartmanın bağımsız bir bölümüne veya bir bölümü iş yeri olarak
kullanılan bir yapıya sahip bulunmaması gerekir.
b) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Hazine, belediye, il
özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde olan veya bu
Kanun uyarınca mülkiyetlerine geçen arsa veya araziler üzerinde, ıslah imar
planları ile meydana getirilen imar parselleri içinde hak sahiplerine,
yapılarının işgal ettiği arazi de dikkate alınarak ıslah imar planında
getirilen ölçülere uygun şekilde arsa veya hisse tahsis edilir. Gecekondusu
muhafaza edilemeyen hak sahiplerine aynı bölgede veya diğer gecekondu ıslah
veya önleme bölgesinde başka bir arsa veya hisse verilir. Tahsis edilen arsa
veya hissenin bedeli 04.11.1983 tarih ve 2942 sayılı Kanun veya
06.06.1984 tarih ve 3016 sayılı Kanun'a göre tespit edilir.
(Ek Fıkralar: 3366 - 18.5.1987) 14 üncü maddenin
a,b,c,d,e,g,h ve i bentleri kapsamında kalmaları nedeniyle, bulundukları yerde
korunamayan gecekondu sahiplerinden hak sahibi sıfatı taşıyanlarına, bir
gecekondu önleme veya ıslah bölgesinde veya yakın bölgelerde yapılmış ıslah
imar planları içinde meydana gelen boş imar parselleri müstakil, hisseli veya
katmülkiyeti esasına göre verilir. Bu gibi hallerde gecekondu sahibine ayrıca
enkaz bedeli bu Kanunla kurulan fondan belediye veya valilikçe ödenir.
Islah imar planları sonucu, bu Kanun kapsamında kalan
gecekondu hak sahiplerine yapılan tahsis işlemlerinden sonra arta kalan
belediye veya valiliğe ait boş imar parselleri arsa bedeli 2942 sayılı
Kamulaştırma Kanunu'na
göre tespit edilerek, 775 sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca
belirlenen hak sahiplerine valilik veya belediyelerce tahsis edilir.
c) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Islah imar planları
belediye veya valiliklerce mümkün olduğu kadar fiili durum dikkate alınarak ve
yapılanma şartları da belirlenerek yapılır veya belediye veya valiliklerce
Yeminli Özel Teknik Bürolara yaptırılır. En geç (1) ay içinde belediye
meclislerince kabul edilenler belediye meclislerince, büyük şehir yönetiminde
ilçe belediye meclislerince kabul edilenler ilçe belediye meclislerince, il
idare kurullarınca kabul edilenler valilikçe tasdik edilerek yürürlüğe girer.
Bu planların tescili de (1) ay içinde ivedilik ve öncelikle yapılır.
İmar planı olan yerlerde mevcut imar planları
gerektiği takdirde ıslah imar planları şeklinde yeniden düzenlenir.
d) Daha önce gecekonduları yıkılanlar bu Kanunun
uygulanmasında hiçbir hak talep edemezler.
BU KANUN HÜKÜMLERİNDEN YARARLANAMAYACAK OLANLAR:
MADDE 14 - Aşağıdaki durumlara uyan
yapılar bu Kanun hükümlerinden yararlanamazlar.
a) Her ölçekte imar planında başka maksatla tahsis
edilmiş alanlardaki sınai kuruluşlara ait olmayan tehlikeli madde depoları ile
imar planında tehlikeli madde depoları için ayrılmış yerlerde bu depolar
dışındaki her türlü ruhsatsız yapılar,
b) 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik
Bölgeleri Kanunu'nun
yapı yasağı koyduğu alanlarda veya Milli Savunma Bakanlığına tahsis olan veya
tahsizsiz olarak Milli Savunma Bakanlığınca kullanılmakta olan arsa ve araziler
üzerinde inşa edilen yapılardan; bu Kanunun yürürlüğe giriş tarihinden itibaren
1 yıl içinde askeri makamlardan muhafazası için izin alınamayan yapılar,
c) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca
ilan edilmiş bulunan "Turizm Alanlarında" ve "Turizm
Merkezlerinde" imar mevzuatına aykırı inşa edilmiş veya inşaası devam eden
ancak bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde
yürürlükteki çeşitli ölçekli imar planlarıyla getirilmiş bulunan kararlara
uygun hale getirilmeyen yapılar.
d) 5 Haziran 1945 tarih ve 4749 sayılı Kanun'la
onaylanmış bulunan "Sivil Havacılık Anlaşması" nın 14 sayılı teknik
mania esaslarına uymayan ve havaalanları civarında uygulanmak üzere 7 Ağustos
1978 tarih ve 7/16130 sayılı ,
Kararnameye göre Ulaştırma Bakanlığınca 1/1000 ölçekli
harita üzerinde sınırları belirlenecek saha içinde bulunup da yapımcı veya yapı
sahibine yapılan tebliğden itibaren 1 yıllık süre içinde tebliğ esaslarına uygun
hale getirilmeyen yapılar,
e) İçme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan
baraj, göl, gölet gibi satıhda bulunan su kaynaklarının mutlak ve kısa mesafeli
koruma alanı ve içme ve kullanma suyu temin edilen yeraltı su kaynakları
etrafında bırakılan koruma alanı içerisindeki yapılar,
f) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) 10 Kasım 1985
tarihinden sonra yapılan gecekondular ile inşaasına başlanan imar mevzuatına,
ruhsat ve eklerine aykırı yapılar ve (İstanbul Boğazı sahil şeridi ve öngörünüm
bölgeleri ile) Çanakkale Boğazında 2 Haziran 1981 tarihinden sonra yapılan
gecekondular ile 1 Ekim 1983 tarihinden sonra inşasına başlanan imar
mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı yapılar,[2]
g) Karayolları kamulaştırma sınırına tecavüz edilen ve
konut olarak kullanılan yapılarla kamulaştırma sınırına 10 m.'den daha yakın
olan ve konut dışı maksatlarla kullanılan yapılar, (Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde mal sahiplerine tebliğ edilmesinden en
geç onsekiz ay içinde tecavüz durumları giderilmeyen yapılar bu Kanunun 4 üncü
maddesinin (c) bendi kapsamına girer.)
h) TCDD Genel Müdürlüğü mülkiyetinde bulunan gar,
istasyon, lojman, liman sahalarıyla demiryolu güzergâhları üzerinde TCDD Genel
Müdürlüğünün izni alınmadan yapılan yapılar,
i) Kıyı tanımına giren yerlerde gerçek kişilere veya
hukuk tüzel kişilerine ait yapılar.
YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİ BELGELERİ:
MADDE 15 - Kullanılan veya kullanılmaya
hazır duruma getirilmiş yapılara, ruhsat ve kullanma izni, müracaat sahibine, 8
inci maddede istenen evrakların tamamlanması halinde hemen verilir. Bilahare
bunların doğruluğu valilik ve belediyelerce kontrol edilir.
(Ek fıkra: 3290 - 22.5.1986) Temel inşaatı tamamlanmış
veya sömel betonları dökülmüş olmak kaydı ile hazine, belediye il özel
idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresindeki arsa veya
araziler üzerine inşaatına bu Kanunun 14 üncü maddesinin (f) fıkrasındaki
tarihlerden önce başlanmış gecekondular ile kendi arsa veya arazisi üzerinde
imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı yapı ya da yapı bölümlerinin kendi
katı içinde tamamlanması için "ruhsat" ve bitimini tevsikan da
"kullanma izni belgesi" düzenlenir. Kat kolonları dökülmüş olan binalar
da aynı hükme tabidir.
KAT MÜLKİYETİ TESİSİ:
MADDE 16 - Bu Kanunun uygulama alanına
giren yapılarda kat mülkiyetine geçişte, bu Kanunun 8 inci maddesindeki
belgelere dayanılır. Kat mülkiyeti kurulmasında ortak maliklerden birinin
talebi ile yetinilir.
Diğer ortaklar bu işleme itiraz edemeyecekleri gibi
binanın giderlerine katılmaktan ve yönetim planı yapmaktan kaçınamazlar.
Kaçınmaları halinde 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun hâkimin
müdahalesini gerektiren 33 üncü maddesi hükmü uygulanır.
Arsa payına bağlanmamış ve imar mevzuatına aykırı olan
inşa edilmiş bağımsız bölümlerde, arsanın tamamı için beyan edilmiş değerden,
bu bağımsız bölüm için tespit edilecek değer oranı, diğer kat maliklerinin arsa
payları oranında kendilerine peşin veya en geç 1 yıl içerisinde ödenmesi
halinde yapı yeniden kat mülkiyetine dönüştürülür.
Arsa bedeli için ödenmesi gereken miktarda alacaklılar
kanuni ipotek hakkını kullanabilirler.
(Ek fıkra: 3290 - 22.5.1986) Daha önce kat irtifakı
kurulmuş binalarda bu Kanundan istifade ile bağımsız bölüm kazanılmış ise, arsa
payına bağlanmamış bağımsız bölüm sahibi, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun
44 üncü maddesi gereğince kat maliklerinin ittifakını sağlayamıyorsa, bu
Kanununa göre bağımsız bölümüne ait tasdik edilmiş yapı ruhsatı ve kullanma
izni belgesi ile arsa payına karşılık hesap edilen değeri, hak sahibi kat
malikleri adına bir milli bankaya bloke ettikten sonra sulh mahkemesinden
kendisine ait bağımsız bölüm için arsa payı ayrılarak tescilini ister. Mahkeme,
mevcut belgelere dayanarak diğer kat maliklerinin muvafakatını aramaksızın arsa
payını tespit ederek ilave bağımsız bölümün tesciline karar verir. Tescil ilamı
gereğince her kat malikinin arsa paylarında resen düzeltme yapılır. Daha önce
düzenlenmiş yönetim planı ve diğer belgeler yeni bağımsız bölüm malikini de
bağlar. Bu işlemlerden sadece bağımsız bölümün kayıtlı değeri üzerinden tapu
tashih harcı alınır.
DUYURU İŞLEMLERİ:
MADDE 17 - İmar mevzuatına aykırı yapılarla
gecekondulara ait değerlendirme sonuçları değerlendirme işlemleri tamamlandıkça
valilik veya belediyelerce umumi mahallere asılır ve bu belgelerin birer örneği
mahalle veya köy muhtarlıklarına verilir.
Ayrıca 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine
bağlı kalmaksızın; güvenlik kuvvetleri vasıtasıyla da mal sahibine veya binayı
yapana veya fenni mesullerine tebliğ edilir. Güvenlik Kuvvetlerince yapılacak
tebligat 15 gün içinde tamamlanır. Tebliğin bu şekilde yapılması mümkün
olmadığı takdirde yapı mahallinde görülebilecek bir yere onbeş gün müddetle
asılır ve bu durum bir zabıtla tevsik edilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
MALİ HÜKÜMLER
HARÇLAR, ARSA BEDELLERİ, PAYLAR:
MADDE 18 - a) Harçlar; İmar mevzuatına
aykırı yapı hangi seviyede olursa olsun, belediye ve mücavir alan sınırları
içinde imar mevzuatına veya ruhsatlı ise ruhsat ve eklerine, aykırılık şekline
ve derecesine bağlı olarak iki kat bina inşaat harca alınır. Belediye ve
mücavir alan sınırları dışında ise söz konusu harcın yarısı alınır.
(Değişik 2. fıkra: 3290 - 22.5.1986) Bir kat ve bir
bağımsız bölümden oluşan gecekondulara ekli cetvele göre harç tahakkuk
ettirilemez ve alınamaz.
Söz konusu yapının tamamı ruhsatsız ise bütün
maliklerin hisseleri oranında, ruhsatlı olup da, ruhsat ve eklerine aykırı
olarak yapılan veya kullanılan bölümlerde ise, kazanılan veya kulanılan
bölümlerin sahipleri adına kazanılan alan miktarı kadar ekli cetvele göre
tahakkuk eden harç ayrıca alınır.
b) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Arsa bedelleri; Arsa
bedellerinin tespitinde hak sahiplerinin beyan edeceği değer esas alınır. Ancak
belediye veya valiliklerce gerekli görüldüğü takdirde 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanununa göre bedel tespiti yaptırılır.
Beyan edilen bedel, tespit edilen bedelin 2/3'ünden az
değilse beyan edilen bedel; şayet beyan edilen bedel, tespit edilen bedelin
2/3'ünden az ise tespit edilen bedel esas alınır.
c) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Düzenleme ortaklık
payı; Islah imar planı uygulamaları gereği gecekondu ve imar mevzuatına aykırı
yapılanmış sahalarda arsanın % 35'ine kadar düzenleme ortaklık payı alınabilir.
d) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Bu Kanun kapsamında
kalan gecekondulara, ecrimsil ve arsa kullanım bedeli tahakkuk ettirilmez ve
alınmaz. Tahakukk ettirilen veya tahakkuk ettirilip tahsil edilen ecrimisiller
ve arsa kullanım bedeli, arsa bedeline dönüşür.
e) (...) (Madde 18 in 2. fıkrasının (e) bendi ile bu
bentten sonra gelen fıkra, 18 Mayıs 1987 tarih ve 3366 sayılı Kanunun 6.
maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)
(Ek 4 fıkra: 3366 - 18.5.1987) Kanun kapsamında kalan
yapıların otopark ihtiyacının parselinde karşılanamaması halinde, Bölgeleme
esasına göre belirlenecek otopark bedelinin 1/4'i tahsil edilir.
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde yer alan
kanun kapsamındaki gecekondu ve imar mevzuatına aykırı yapılardan alınacak arsa
bedelleri, harçlar ve düzenleme ortaklık payı karşılığı bedeller, belediyeler,
büyükşehirlerde ilçe belediyelerince oluşturulacak fon hesabına; belediye ve
mücavir alan sınırları dışında kalan Kanun kapsamındaki gecekondu ve imar
mevzuatına aykırı yapılardan alınacak arsa bedelleri, harçlar ve düzenleme
ortaklık payı karşılığı bedeller, valilikler emrinde kullanılmak üzere
oluşturulan fon hesabına yatırılır. Bu kanun uyarınca belediyeler ve valilikler
emrinde kurulan fonlardan yapılacak harcamalar Muhasebe-i Umumiye Kanunu'na, 2886
sayılı Devlet İhale kanunu'na ve
832 sayılı Sayıştay Kanunu'na tabi değildir.
Fon hesabının gelirleri, Kanunun kapsadığı ve
öngördüğü amaçların süratli bir şekilde gerçekleşmesi için kullanılır. İta
amiri vali veya belediye başkanıdır.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel, belediye ve
mücavir alan sınırları içinde kalan gecekonduların arsa bedelleri ile 10'uncu
maddesinin (c) bendi uyarınca yapılan düzenleme işlemleri sonucu belirlenen
düzenleme ortaklık payı karşılığı bedellerden, tahsil edilerek fon hesabına
yatırılan meblağdan her belediye için sarfedilen kısım mahsup edilmek suretiyle
bakiyesi, belediyeler emrinde kurulan fon hesabına devredilir.
(Değişik son fıkra: 3290 - 22.5.1986) Ruhsat ve iskân
harcını, ilave harcı, arsa bedelleri ve düzenleme ortaklık payı karşılığı olan
bedelleri bu Kanunda belirtilen esaslara göre ödemeyenler hakkında, 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
MUAFLIKLAR:
MADDE 19 - Bu Kanuna göre ruhsat ve kullanma
izni verilen yapılara 6785 sayılı İmar Kanunu'nun 18
ve 20 nci maddelerine göre ceza tahakkuk ettirilemez ve tahakkuk ettirilmiş
cezalar terkin edilir. Bu Kanun kapsamına giren ve inşaası tamamlanmış yapılara
Sosyal Sigortalar Kurumu prim ve cezaları uygulanmaz. Ancak ödenmiş olan
primler iade edilmez. Müteahhit veya taşeron vasıtasıyla yaptırılan kamu
inşaatları için bu madde hükümleri uygulanmaz.
(Ek bentler: 3290 - 22.5.1986) Ayrıca;
a) İnşaat giderleri genel ve katma bütçeler ilçe, İl
Özel İdareleri ve Belediye bütçelerinden karşılanan her türlü binalardan,
b) Hastane, prevantoryum, sanatoryum, dispanser ve
benzeri sağlık kuruluşları, okullar ve öğrenci yurtları ve (Değişik
ibare: 5006 - 3.12.2003 / m.2) "ibadet
yeri", mescit, Kur'an kursu gibi dini hizmetlerin mahsus ve umuma açık
bulunan ibadethaneler ile bunların müştemilatından ve hayır cemiyetlerinin
yaptığı binalardan,
c) Her türlü hayvancılık ve tarımsal tesislerden,
d) 775 sayılı Kanun ve Kanuna ait uygulama
yönetmeliğine uygun olarak yapılan yapılardan,
e) 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler
Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak yardımlara Dair Kanuna istinaden
inşa edilmiş olan yapı ve tesislerden;
(Değişik fıkralar: 3366 - 18.5.1987) Bu Kanunun
öngördüğü bina inşaat harcı ve iskân harcı ile ekli cetvele göre tahakkuk
ettirilen ilave harç alınmaz.
Her türlü fabrika, marangoz, mobilyacı, keresteci,
değirmen, sınai nitelikle imalathaneler ve tersaneler ile organize sanayi
bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinde yapılmış yapılardan yürürlükteki mevzuata
göre belirlenecek bina inşaat harcı miktarının 1/4'i ile iskân harcı tahsil
edilir. Ekli cetvele göre belirlenecek harç alınmaz.
(Ek fıkra: 3366 - 18.5.1987) Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce tahsil edilmiş olanlar iade edilmez. Ancak tahakkuk ettirilip de
tahsil edilmeyenler terkin edilir.
Konut inşaatı ve kalkınmada öncelikli yörelerde
yapılacak yatırımlarda vergi, resim ve harç istisna ve muaflıkları tanınması
hakkındaki 2982 sayılı Kanun ile
getirilen muafiyetler, bu Kanun kapsamında kalan yapılara uygulanmaz.
Muafiyet hükümlerinden yararlanmayan yapılara ait bina
inşaat harcı ile ekli cetvele göre tahakkuk ettirilen ilave harc bedelleri, 18
ay içinde aylık eşit taksitlerle alınır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
UYGULAMALARIN ÖRNEK TEŞKİL ETMEMESİ:
MADDE 20 - Bu Kanunda yer alan ruhsat ve
kullanma izni hakkındaki işlemler bir defaya mahsus olmak üzere uygulanır. Bu
işlemler, bundan sonraki uygulamalara örnek teşkil etmez. Bu Kanuna göre ruhsat
ve kullanma izni verilen, yapıların herhangi bir sebeple yıkılmaları halinde,
bu alanlarda yeniden yapılacak yapılar için yürürlükteki plan ve mevzuat
hükümleri ile gecekondular için ıslah imar planlarını geliştiren imar planları
uygulanır.
(Ek fıkra: 3290 - 22.5.1986) Ancak zorunlu hallerde ve
süratle gecekondulaşma ve kaçak yapılaşma istidadı gösteren alanlarda belediye
veya valiliklerin yaptıracakları ıslah imar planı niteliğinde o bölgedeki
yapılaşmanın şekil ve şartlarını gösteren planlara göre uygulama yapılabilir.
Bu durumu tespite belediye veya valilikler yetkilidir. Böyle zorunlu hallerde
ve uygulama yapma zarureti olan bölgelerde yapılacak planlarda 3194 sayılı İmar
Kanunu'nun imar planı yapma şartları ve standartları aranmaz. Ancak, buralarda yapılacak
binaların irtifaı azami H = 1250 m. olacaktır.
MADDE 21 - (...) (6785 sayılı İmar Kanununun ek 9 uncu
maddesinin değiştirilmesine dair olmakla beraber 6785 sayılı Kanun 3 Mayıs 1985
tarih ve 3194 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi (a) fıkrasiyle yürürlükten
kaldırılmakla hükmü kalmamıştır.)
DEVAM ETMEKTE OLAN İŞLEMLERE AİT HÜKÜMLER:
MADDE 22 - a) Boğaziçi Kanunu'ndaki
16.03.1983 tarih ve 2805 sayılı Kanun' la ilgili hükümler yerine bu Kanun
hükümleri uygulanır.
b) (Değişik: 3290 - 22.5.1986) Bu Kanun kapsamına
giren yapılarla ilgili yargı mercilerinde açılmış davalar durdurulur,
durdurulan bu davalar ile evvelce haklarında yıkım kararı alınmış ve kesinleşmiş
olan yıkım işlemleri, bu Kanunda belirtilen tesbit ve değerlendirme sonucuna
göre işleme tabi tutulur.
Ancak, gerçek ve özel hukuk tüzelkişilerinin arsa veya
arazileri üzerine yapılmış yapılar için anlaşma sağlanamıyorsa kesinleşmiş
yargı kararları yerine getirilir.
c) 16.03.1983 tarih ve 2805 sayılı Kanun'un
uygulanması nedeni ile mühürlenen inşa halinde veya yapımı bitmiş tüm binalar
bu Kanunun hükümleri uygulanmak üzere mühürlenmemiş sayılır.
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN KANUNLAR:
MADDE 23 - a) 2805 sayılı Kanun yürürlükten
kaldırılmıştır.
b) 11.01.1963 tarihli ve 141 sayılı Kanun ve diğer
kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.
YÖNETMELİK[3]:
MADDE 24 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kanunun uygulanması ile ilgili yönetmelik
ile tesis edilecek fonların harcama esaslarını düzenleyen yönetmelik ve
uygulama ile ilgili diğer yönetmelikler Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca
hazırlanır ve uygulanır.
Ayrıca bu Kanunda geçen terimler,
Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca düzenlenecek ilgili
yönetmeliklerde tanımlanır.[4]
EK MADDE 1 - (3290 - 22.5.1986) İmar planı
olan yerlerde, 09.05.1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18 inci maddesi
gereğince arsa ve arazi düzenlemelerinde, binalı veya binasız arsa ve arazilere
bu Kanundan önce özel parselasyona dayalı veya hisse karşılığı satın alınan
yerler dikkate alınarak müstakil, hisseli parselleri veya üzerinde yapılacak
binaların daire miktarları gözönünde bulundurularak kat mülkiyeti esasına göre
arsa paylarını sahipleri adına resen tescil ettirmeye valilik veya belediyeler
yetkilidir.
EK MADDE 2 - (3290 - 22.5.1986) Bu Kanuna göre
yapılacak ifraz işlemlerinde, sadece ayrılan kısmın beyan edilen değeri
üzerinden ifraz harcı tahsil olunur.
EK MADDE 3 - (3290 - 22.5.1986) (Değişik
ibare: 5006 - 3.12.2003 / m.2) "İbadet
yeri", mescit, türbe gibi yerlerin sınırları içinde kalan veya bu yerlerin
sınırları içinde kalmamakla beraber eserlerin bütünlüğünü bozan yapılar
korunamayacak yapılar olup, bunlara tapu veya tapu tahsis belgesi verilmez.
Ancak, bu hak sahiplerine başka yerden öncelikle arsa tahsis edilir.
EK MADDE 4 - (Değişik: 3366 - 18.5.1987) Bu Kanunla
Tapu ve Kadastro İdarelerince yapılan görevlerin gerektirdiği her türlü
giderleri ve alımları karşılamak maksadıyla, Toplu Konut Fonu'ndan veya bu
Kanunla kurulmuş fonlardan veya valilik veya belediyelerin bütçelerinden
yeterli ödenek Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü adına T.C. Ziraat Bankasında
açılan bir hesaba aktarılabilir. Sarf ve tahsis şekli Tapu ve Kadastro Genel
Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanlıkça tespit edilir.
EK MADDE 5 - (3366 - 18.5.1987) Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde, 2981 sayılı Kanun'un değişen
hükümleri ile ilgili yönetmelik değişiklikleri Bayındırlık ve İskân
Bakanlığınca yapılır.
GEÇİCİ MADDE 1 - İmar mevzuatına uygun inşa
edilerek kullanma izni alınmış yapılarda; 1 Ekim 1983 tarihinden önce yapılan,
kendi bağımsız bölümlerine ait ve fen ve sağlık kurallarına aykırı olmayan ve
yapının dış görünümünü bozmayan, yapı kat planının dış hatları içerisinde ve
taşıyıcı elemanlarını etkilemeyen değişiklikler sahibinin, durumu belirtilen
ilk nüsha dilekçe ile müracaat üzerine kanunda ön görülen işlemler
yapılmaksızın muhafazasına karar verilmiş sayılır. Dilekçe yapının dosyasına
konur. Bu maksatla yapılacak müracaat süresi 1 yıldır. Bu dilekçelere sadece
2.000.- TL. müracaat masraflarının ödendiğini gösteren banka makbuzu eklenir.
GEÇİCİ MADDE 2 - Aşağıda belirtilen yapılar imar mevzuatına uygun
inşa edilerek kullanma izni alınmış yapılar olarak kabul edilir. Yapılış
tarihine bakılmaksızın gecekondular bu hükmün dışındadır.
a) 6785
sayılı İmar Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 17 Ocak 1957 tarihinden önce yapılmış
yapılar,
b) 6785
sayılı İmar Kanunu'nun ek madde 8 kapsamına giren alanlarda 10 Ocak 1975
tarihinden önce yapılmış yapılar,
c) 2565
sayılı, Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamına giren veya
Milli Savunma Bakanlığına tahsisli olan veya tahsissiz olarak Milli Savunma
Bakanlığınca kullanılmakta olan arsa ve araziler üzerindeki Milli Savunma
Bakanlığına veya Türk Silahlı Kuvvetlerine ait yapılar,
d) (Değişik:
3366 - 18.5.1987) Belediye ve mücavir alan sınırları dışında 6785 sayılı İmar
Kanunu'nun Ek 8 inci maddesi gereğince çıkarılan Yönetmeliğin 1.03 üncü maddesi
kapsamı dışında kalan köy ve mezralar ve dağınık yerleşik alanlarda sanayi,
depolama, turistik ve tarımsal yapılar dışında kalan imar mevzuatına aykırı
yapılar,
Bu alanlarda
Hazine, Özel İdare, Belediye ve Köy Tüzelkişiliğine ait veya Vakıflar Genel
Müdürlüğünün idare ettiği arsa ve arazilerde bulunan yapılar,
Tescil dışı
yerlerden olup üzerinde yapılaşma bulunması nedeniyle Valiliğin talebi üzerine
Hazine adına tescil edildikten sonra bu alanlardaki yapılar,
Ancak,
yukarıda belirtilen idarelere ait arsa veya arazilerde bulunan yapı
sahiplerinden, bu Kanunun 18 inci maddesine göre tespit edilen arsa bedelleri
tahsil edilerek gerekli tapu işlemleri tamamlanır.
Kıyıda kalan
alanlar bu hükmün dışındadır.
e) (Değişik:
3290 - 22.5.1986) (...) (Geçici Madde 2 nin (e) bendinin 1. fıkrası,
Anayasa Mahkemesinin 28.11.2002 tarih ve 24950 sayılı R.G.'de yayımlanan
27.9.1995 gün ve K.1995/51 - E.1995/13 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.[5])
(...) (Geçici
Madde 2 nin (e) bendinin 1. fıkrasının iptal kararı karşısında uygulama olanağı
kalmayan Geçici Madde 2 nin (e) bendinin 2. fıkrası, Anayasa Mahkemesinin
28.11.2002 tarih ve 24950 sayılı R.G.'de yayımlanan 27.9.1995 gün ve K.1995/51
- E.1995/13 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.)[6]
a) Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı
Kuvvetlerinin harekat ve savunması bakımından gizlilik az eden yapılara,
belediyeden alınan imar durumuna (kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve
toplam m2 sine) uyularak projelerinin kurumlarca tasdik edildiği ve statik
sorumluluğun kurumlarına ait olduğunun ilgili belediyesine yetkili mercilerce
yazı ile bildirildiği takdirde, İmar Kanununun 4 üncü maddesinde belirtilen
ruhsatiye ekleri aranmaksızın yapı izni verilir.
b) İmarlı alanlarda kamu kurum ve kuruluşlarınca
yapılacak yapılara (a) bendinde belirtilen imar mevzuatı hükümlerine uyulmuş
olmak şartıyla kurumlarının yetkili şubesince tasdik edilmiş 1/100 ölçekli avam
projelerine yapı ruhsatiyesi verilir.
Ancak ruhsatiye verilmeden önce yapılacak tesisin
gerekli tatbikat projelerinin kurumlarınca tasdik edildiği ve statik sorumluluğunun
kurumlarına ait olduğunun ilgili belediyesine yazılı olarak bildirilmiş olması
şarttır.
c) İskan dışı ve tasdikli imar planı olmayan yerlerde
kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak yapılara (a) bendinde belirtilen mevzuat
hükümleri aranmaksızın kurumlarınca tasdik edilmiş vaziyet planına göre yapı
ruhsatiyesi verilir.
Bu yapıların da gerekli tatbikat projelerinin
kurumlarınca tasdik edildiği ve statik sorumluluğunun kurumlarına ait olduğunun
yazı ile ilgili belediye veya il imar müdürlüğüne bildirilmesi gerekir.
d) Köy veya dağınık şekilde yerleşik alanlarda
yapılacak her türlü konut, ahır, ağıl, su ve yem depoları, gübre ve silaj
çukurları, arıhaneler gibi tarım maksatlı yapılar için il imar müdürlüğünden
alınacak tip projelere göre veya İmar Kanununun öngördüğü teknik elemanlarca
yapılmış veya kamu kuruluşlarınca geliştirilmiş projelere göre İmar Kanununun 4
üncü maddesindeki belgeler (mülkiyet belirten belgeler hariç) aranmaksızın yapı
izni verilir.
Bu madde hükümlerine göre yapılan yapıların geçici
kabulleri yapıldığında bina yapı kullanma izin belgesi almış sayılır.
GEÇİCİ MADDE
5.- (Ek: 4916 - 3.7.2003 / m.36) 8.3.1984
tarihinde, tapu kütüğünde malik hanesi açık ve itirazlı olup da daha sonra
Hazine adına tescil edilen taşınmazlar, bu Kanun hükümlerine istinaden
değerlendirilmek üzere belediyelere bedelsiz devredilir.
GEÇİCİ MADDE
1 - (Ek: 3290 - 22.5.1986) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren en geç 1 ay içinde 2981 sayılı Kanun'un değişen hükümleri ile
ilgili yönetmelik, Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca çıkarılır.
GEÇİCİ MADDE 2 - (Ek: 3290 - 22.5.1986) 775 sayılı Gecekondu
Kanunu'na göre sağlanan veya belediyenin mülkiyetinde olupta bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihe kadar Bayındırlık ve İskân Bakanlığından izin
alınmaksızın belediyelerce satılmış veya tahsis edilmiş arsalar ile ilgili
satış ve tahsis işlemleri geçerlidir, daha önceden bedeli tahsil edilen yerler,
tahsisi yapılanlar adına tapuda tescil edilir, bedeli tahsil edilmeyenler ise
775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 3016 sayılı Kanun'la değiştirilen 26 ncı
maddesi uyarınca tespit edilecek arsa bedeli üzerinden tahsil olunur.
GEÇİCİ MADDE 3 - (Ek: 3290 -
22.5.1986) 2981 sayılı Kanun ve bu Kanun gereği hak sahibi olupta çeşitli
nedenlerden dolayı bu hakkını kullanmak üzere müracaat etmeyenler bu Kanunun
yayımı tarihinden itibaren en geç (6) ay içinde yeni müracaat hakkına sahiptir.
Bu süreler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yurt dışında çalışan işçiler
ile daimi görevde bulunanlar ve görevi yurt dışında üç aydan fazla devam
edenler için (12) aydır. Bu sürelere Yeminli Özel Teknik Bürolara yapılacak
başvuru süresi de dahil olup müracaat 24.02.1984 tarih ve 2931 sayılı Kanun'un
7 nci maddesindeki esaslara göre yapılır. (İstanbul ve) Çanakkale Boğazlarında
2981 sayılı Kanun ve bu Kanun hükümlerinden istifade edecek yapılar da tavan
beton veya betonları dökülmüş olmak şartiyle bu hükme tabidir. Ancak, bu
alanlarda affa giren yapılardan (5) kat bina inşaat harcı ve ekli cetvele göre
tahakkuk ettirilen ilave harç ayrıca alınır. Bu alanlardaki yapıların tespit ve
değerlendirme işlemleri, yetkili belediyeleri veya valiliğince yapılır ve en
geç (1) yıl içinde tamamlanarak sonuçlandırılır[7].
GEÇİCİ MADDE 4 - (Ek: 3290 - 22.5.1986) 2981 sayılı
Kanun'a göre işlemini tamamlayarak arsa taksitlerini ödemeye başlamış olanlar
için 18 inci maddenin (b) bendi hükümleri uygulanmaz. Taksitlendirilen veya
tamamı ödenen arsa bedeli esas alınır.
YÜRÜRLÜK:
MADDE 25 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME:
MADDE 26 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
BU KANUN KAPSAMINA GİREN YAPILARA
UYGULANACAK İLAVE HARÇ CETVELİ
BAĞIMSIZ BÖLÜM BRÜT İNŞAAT ALANI
m²/TL.
Yapı
Cinsleri |
0-100 m² |
101-200 m² |
201-300 m² |
301-400 m² |
401 m² ve
sonrası |
|
|
|
|
|
|
Briket,tuğla
ve benzeri yığma konut |
50 TL. |
100 TL. |
200 TL. |
400 TL. |
600 TL. |
Betonarme
konut |
100 TL. |
200 TL. |
300 TL. |
500 TL. |
700 TL. |
Kaloriferli
konut |
200 TL. |
350 TL. |
500 TL. |
750 TL. |
1.000 TL. |
Kaloriferli,
asansörlü, şömineli lüks konut |
300 TL. |
500 TL. |
800 TL. |
1.000 TL. |
1.500 TL. |
Turistik
yapılar |
100 TL. |
150 TL. |
200 TL. |
250 TL. |
300 TL. |
(Değişik:
3366 - 18.5.1987) |
150 TL. |
200 TL. |
300 TL. |
500 TL. |
1.500 TL. |
[1] 1- 6785 sayılı İmar Kanunu ve ek ve değişiklikleri, 3
Mayıs 1985 tarih ve 3194 sayılı (İMAR KANUNU)
nun 43 üncü maddesi (a) fıkrasiyle yürürlükten kaldırılmış bulunmakla
değişikliğin hükmü kalmamıştır.
2- 31.5.2012 tarih 28309 sayılı R.G.'de yayımlanan, 16.5.2012 tarih ve 6306
sayılı Kanun'un 23.
maddesi hükmü gereğince 31.5.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere
yürürlükten kaldırılmıştır.
[2] (f) fıkrasının üçüncü satırında (...) içine alınan "İstanbul Boğazı
sahil şeridi ve öngörünüm bölgeleri ile" ibaresi Anayasa Mahkemesinin
28.6.1989 tarih ve E.1988/61, K.1989/28 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
[3] Bakınız: 3290 Sayılı Kanun İle Bazı Maddeleri
Değiştirilen Ve Bazı Maddeler Eklenen 2981 Sayılı Kanunun Uygulanmasına Dair
Yönetmelik
[4] 18.5.1987 tarih ve 3366 sayılı Kanunun 11 inci maddesi gereğince bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde, 2981 sayılı Kanunun
değişen hükümleri ile ilgili yönetmelik değişiklikleri Bayındırlık ve İskân
Bakanlığınca yapılır.
[5] (Değişik: 3290 - 22.5.1986)
31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini kaybetmiş
yerlerden şehir, kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerleşim
alanları orman sınırları dışına çıkarılmış sayılır. Bu yerler hakkında bu Kanun
hükümlerine göre işlem yapılır.
[6] İstanbul Adalar
İlçesinde de bu hükümler uygulanmakla beraber tarihi eserler dışında 21.07.1983
tarih ve 2863 sayılı Kanun'un bu Kanun hükümlerine uymayan hükümleri
geçersizdir. Ancak bu alanlarda uygulama, belediyesince yaptırılacak ıslah imar
planları ve tip projelerine göre yapılır. Tip projelerini uygulayan hak
sahibine tapusu derhal verilir.
[7] Geçici 3 üncü maddenin altıncı satırında (...) içine alınan "İstanbul
ve" ibaresi Anayasa Mahkemesinin 28.6.1989 tarihli E.1988/61, K.1989/28
sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
< Önceki | Sonraki > |
---|