KANUN NO: 6328
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
KANUNU
Kabul Tarihi: 14 Haziran
2012
Resmi Gazete ile Neşir
ve İlânı: 29 Haziran 2012 - Sayı: 28338
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; kamu
hizmetlerinin işleyişinde bağımsız ve etkin bir şikâyet mekanizması oluşturmak
suretiyle, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını;
insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk
yönlerinden incelemek, araştırmak ve önerilerde bulunmak üzere Kamu Denetçiliği
Kurumunu oluşturmaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Kanun; Kamu Denetçiliği
Kurumunun kuruluş, görev ve çalışma usullerine ilişkin ilkeler ile Kamu
Başdenetçisi ve kamu denetçilerinin niteliklerine, seçimlerine, özlük haklarına
ve Kurum personelinin atanmaları ile özlük haklarına ilişkin hükümleri kapsar.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Başdenetçi: Kamu Başdenetçisini,
b) Başdenetçilik: Kamu Denetçiliği Kurumu
Başdenetçiliğini,
c) Başkanlık: Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığını,
ç) Denetçi: Kamu denetçisini,
d) Genel Kurul: Türkiye Büyük Millet
Meclisi Genel Kurulunu,
e) İdare: Merkezî yönetim kapsamındaki
kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarını, mahallî idareleri, mahallî
idarelerin bağlı idarelerini, mahallî idare birliklerini, döner sermayeli
kuruluşları, kanunlarla kurulan fonları, kamu tüzel kişiliğini haiz
kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüslerini, sermayesinin yüzde ellisinden fazlası
kamuya ait kuruluşlar ile bunlara bağlı ortaklıklar ve müesseseleri, kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını, kamu hizmeti yürüten özel hukuk
tüzel kişilerini,
f) Komisyon: Türkiye Büyük Millet Meclisi
Dilekçe Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyelerinden oluşan
Karma Komisyonu,
g) Kurum: Kamu Denetçiliği Kurumunu,
ifade eder.
(2) Komisyonun Başkanı, Başkanvekili,
Sözcüsü ve Kâtibi; Dilekçe Komisyonunun Başkanı, Başkanvekili, Sözcüsü ve
Kâtibidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş, Görev ve Çalışma
İlkeleri
Kuruluş
MADDE 4 – (1) Bu Kanunda belirtilen
görevleri yerine getirmek amacıyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
bağlı, kamu tüzel kişiliğini haiz, özel bütçeli ve merkezi Ankara’da bulunan
Kamu Denetçiliği Kurumu kurulmuştur.
(2) Kurum, Başdenetçilik ve Genel
Sekreterlikten oluşur.
(3) Kurumda, bir Başdenetçi ve beş denetçi
ile Genel Sekreter ve diğer personel görev yapar.
(4) Kurum, gerekli gördüğü yerlerde büro
açabilir.
Kurumun görevi
MADDE 5 – (1) Kurum, idarenin işleyişi ile
ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve
davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve
hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde
bulunmakla görevlidir.
(2) Ancak;
a) Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı
işlemler ile resen imzaladığı kararlar ve emirler,
b) Yasama yetkisinin kullanılmasına
ilişkin işlemler,
c) Yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin
kararlar,
ç) Türk Silahlı Kuvvetlerinin sırf askerî
nitelikteki faaliyetleri,
Kurumun görev alanı dışındadır.
Başdenetçilik
MADDE 6 – (1) Başdenetçilik; Başdenetçi ve
denetçilerden oluşur.
(2) Kurum, Başdenetçi tarafından yönetilir
ve temsil edilir.
Başdenetçinin ve denetçilerin görevleri
MADDE 7 – (1) Başdenetçinin görevleri
şunlardır:
a) Kuruma gelen şikâyetleri incelemek,
araştırmak ve idareye önerilerde bulunmak.
b) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin
yönetmelikleri hazırlamak.
c) Yıllık raporu hazırlamak.
ç) Yıllık raporu beklemeksizin gerek
gördüğü konularda özel rapor hazırlamak.
d) Raporları kamuoyuna duyurmak.
e) Yokluğunda kendisine vekâlet edecek
denetçiyi belirlemek.
f) Birisi kadın ve çocuk hakları alanında
görevlendirilmek üzere, denetçiler arasındaki iş bölümünü düzenlemek.
g) Genel Sekreteri ve diğer personeli
atamak.
ğ) Kanunlarla verilen diğer görevleri
yapmak.
(2) Denetçilerin görevleri şunlardır:
a) Bu Kanunda verilen görevlerin
yapılmasında Başdenetçiye yardımcı olmak.
b) Başdenetçi tarafından verilen görevleri
yapmak.
Çalışma ilkeleri
MADDE 8 – (1) Başdenetçi, denetçiler
arasında iş birliğini sağlar ve bunların uyumlu çalışmasını gözetir.
(2) Denetçiler, Başdenetçi tarafından
görevlendirildikleri konu veya alanlarda tek başlarına çalışır ve önerilerini
Başdenetçiye sunarlar.
(3) Kurum, faaliyetlerinde elektronik
ortam ve iletişim araçlarının kullanılmasını gözetir.
(4) Denetçilerin Başdenetçi tarafından
görevlendirilecekleri konu veya alanlara ve aralarındaki iş bölümüne ilişkin
ilkeler yönetmelikle belirlenir.
Genel Sekreterliğin oluşumu ve görevleri
MADDE 9 – (1) Genel Sekreterlik; Kurumun
idari ve mali işleriyle sekretarya hizmetlerini yerine getirir. Genel
Sekreterlikte Genel Sekreter ve diğer idari personel görev yapar.
(2) Genel Sekreterliğin görevleri
şunlardır:
a) Kurumun büro işlemini yürütmek.
b) Personelin şahsi dosyalarını tutmak.
c) Kurumun arşiv hizmetlerini yürütmek.
ç) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu
Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kamu Malî
Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 15 inci maddesi ve diğer mevzuatla mali
hizmetler birimi ve strateji geliştirme birimlerine verilen görevleri yapmak.
d) Personelin izin ve emeklilik
işlemlerini yürütmek.
e) Kurumda çalışan personelin özlük işleri
ile sağlık ve sosyal hizmet faaliyetlerini yürütmek.
f) Kurumun görev alanıyla ilgili
hususlarda bilişim sisteminin kullanılmasını sağlamak.
g) Kanunlarla verilen veya Başdenetçilik
tarafından verilen diğer işleri yapmak.
Başdenetçi ve denetçilerin nitelikleri
MADDE 10 – (1) Başdenetçi veya denetçi
seçilebilmek için aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türk vatandaşı olmak.
b) Seçimin yapıldığı tarihte Başdenetçi
için elli, denetçi için kırk yaşını doldurmuş olmak.
c) Tercihen hukuk, siyasal bilgiler,
iktisadi ve idarî bilimler, iktisat ve işletme fakültelerinden olmak üzere dört
yıllık eğitim veren fakültelerden veya bunlara denkliği kabul edilmiş yurt içi
veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olmak.
ç) Kamu kurum ve kuruluşlarında,
uluslararası kuruluşlarda, sivil toplum kuruluşlarında veya kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarında ya da özel sektörde toplamda en az on yıl
çalışmış olmak.
d) Kamu haklarından yasaklı olmamak.
e) Başvuru sırasında herhangi bir siyasi
partiye üye olmamak.
f) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk
Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten
işlenen bir suçtan dolayı hapis cezasına ya da affa uğramış olsa veya hükmün
açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş olsa bile Türk Ceza Kanununun
ikinci kitabının birinci kısmının bir ve ikinci bölümündeki suçlar, Devletin
güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı
suçlar, millî savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk
suçları ile yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet,
irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma,
hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm
olmamak.
Adaylık ve seçim
MADDE 11 – (1) Başdenetçi veya
denetçilerden birinin görev süresinin bitmesinden doksan gün önce, bu
görevlerin herhangi bir sebeple sona ermesi hâlinde ise sona erme tarihinden
itibaren onbeşgün içinde durum, Kurum tarafından Başkanlığa bildirilir.
(2) Başkanlık tarafından ilân edilen
başvuru süresi içinde, 10 uncu maddede yazılı nitelikleri taşıyanlardan,
Başdenetçi veya denetçi aday adayı olmak isteyenler Başkanlığa başvuruda
bulunurlar.
(3) Komisyon, Başdenetçi seçiminde
başvuruda bulunan aday adayları arasından üç adayı, başvuru süresinin bittiği
tarihten itibaren onbeş gün içinde belirleyerek Genel Kurula sunulmak üzere
Başkanlığa bildirir.
(4) Genel Kurul, bildirim tarihinden
itibaren onbeş gün içinde, Başdenetçi seçimlerine başlar. Başdenetçi gizli oyla
seçilir.
(5) Başdenetçi, üye tamsayısının üçte iki
çoğunluğu ile seçilir. Birinci oylamada bu çoğunluk sağlanamadığı takdirde
ikinci oylamaya geçilir. İkinci oylamada da üye tamsayısının üçte iki
çoğunluğunun oyu aranır. Bu oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu sağlanamadığı
takdirde üçüncü oylamaya geçilir ve üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyunu
alan aday seçilmiş sayılır. Üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu
sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılır.
Dördüncü oylamada karar yeter sayısı olmak şartıyla en fazla oy alan aday
seçilmiş olur.
(6) Komisyon tarafından oluşturulacak alt
komisyon, başvuruda bulunan aday adayları arasından, seçilecek denetçi
sayısının üç katı kadar adayı, başvuru süresinin bittiği tarihten itibaren
onbeş gün içinde belirler ve Komisyona sunar. Komisyon sonraki onbeş gün içinde
denetçi seçimlerini yapar. Denetçiler, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile
seçilir. Birinci oylamada bu çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci oylamaya
geçilir. İkinci oylamada da üye tamsayısının üçte iki çoğunluğunun oyu aranır.
Bu oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu sağlanamadığı takdirde üçüncü
oylamaya geçilir ve üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyunu alan aday seçilmiş
olur. Üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu sağlanamadığı takdirde en
çok oy alan adaylardan, seçilecek aday sayısının iki katı kadar aday ile seçime
gidilir. Dördüncü oylamada karar yeter sayısı olmak şartıyla en fazla oy alan
aday seçilmiş olur. Birden fazla denetçi seçimi yapılacağı durumlarda adaylar
için birleşik oy pusulası düzenlenir. Adayların adlarının karşısındaki özel yer
işaretlenmek suretiyle oy kullanılır. Seçilecek denetçilerin sayısından fazla
verilen oylar geçersiz sayılır.
(7) Seçimler, Kurumun Başkanlığa başvuruda
bulunduğu tarihten itibaren en geç doksan gün içinde sonuçlandırılır.
(8) Bu maddede yer alan süreler, Türkiye
Büyük Millet Meclisinin tatilde olması veya araverme sırasında işlemez.
Bağımsızlık ve tarafsızlık
MADDE 12 – (1) Hiçbir organ, makam, merci
veya kişi, Başdenetçiye ve denetçilere görevleriyle ilgili olarak emir ve
talimat veremez, genelge gönderemez, tavsiye ve telkinde bulunamaz.
(2) Başdenetçi ve denetçiler, görevlerini
yerine getirirken tarafsızlık ilkesine uygun davranmak zorundadır.
Andiçme
MADDE 13 – (1) Görevlerine başlarken
Başdenetçi Genel Kurulda, denetçiler ise Komisyonda aşağıdaki şekilde
andiçerler:
“Görevimi tam bir tarafsızlık, dürüstlük,
hakkaniyet ve adalet anlayışı içinde yerine getireceğime, namusum ve şerefim
üzerine andiçerim.”
Görev süresi
MADDE 14 – (1) Başdenetçi ve denetçilerin
görev süreleri dört yıldır.
(2) İstifa, ölüm veya görevden alınma gibi
herhangi bir nedenle süresi bitmeden görevinden ayrılan Başdenetçi veya
denetçinin yerine yeni seçilen Başdenetçi veya denetçinin görev süresi de dört
yıldır.
(3) Bir dönem Başdenetçi veya denetçi
olarak görev yapan bir kimse sadece bir dönem daha Başdenetçi veya denetçi
seçilebilir.
(4) Başdenetçi veya denetçiliğe
seçilenlerin görev yaptıkları sürede eski görevleriyle olan ilişikleri kesilir.
Ancak kamu görevlisiyken Başdenetçiliğe veya denetçiliğe seçilenler, memuriyete
giriş şartlarını kaybetme dışındaki herhangi bir nedenle görevlerinin sona
ermesi, görevden ayrılma isteğinde bulunması veya görev sürelerinin dolması
durumunda, otuz gün içinde eski kurumlarına başvurmaları hâlinde, atamaya
yetkili makamlar tarafından otuz gün içinde mükteseplerine uygun bir kadroya
atanırlar. Yüksek mahkeme üyeliğinden seçilenlerden görevi sona erenler,
herhangi bir işleme gerek olmaksızın ve boş kadro şartı aranmaksızın,
geldikleri yüksek mahkeme üyeliği görevine geri dönerler ve boşalan ilk üye
kadrosu kendilerine tahsis olunur. Belirtilen atama yapılırken Başdenetçi veya
denetçilerin Kurumda geçirdikleri süreler makam veya hâkim sınıfından olup da
yüksek hâkimlik tazminatını almaya başladıktan sonra seçilenler için yüksek
hâkimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde geçmiş olarak
değerlendirilir. Bu hükümler, akademik unvanların kazanılmasına ilişkin
hükümler saklı kalmak kaydıyla üniversitelerden gelen personel hakkında da
uygulanır. Mükteseplerine uygun bir kadroya atamaları gerçekleşinceye kadar
süresi dolması sebebiyle görevi sona eren Başdenetçi ve denetçilere almakta
oldukları aylık ücret ile sosyal hak ve yardımların Kurum tarafından ödenmesine
devam olunur. Mükteseplerine uygun kadrolara atananlara, atama yapıldığı tarih
itibarıyla Kurum tarafından ödemede bulunulmasına son verilir.
Görevden alınma ve görevin sona ermesi
MADDE 15 – (1) Başdenetçinin veya
denetçilerin 10 uncu maddede sayılan nitelikleri taşımadıklarının sonradan
anlaşılması veya bu nitelikleri seçildikten sonra kaybetmeleri hâlinde, durumun
Komisyon tarafından tespit edilmesini takiben Başdenetçinin görevinin sona
ermesine Genel Kurul tarafından görüşmesiz olarak; denetçilerin görevinin sona
ermesine ise Komisyon tarafından karar verilir.
(2) Seçilmeye engel bir suçtan dolayı
kesin hüküm giyen veya kısıtlanan Başdenetçi hakkındaki kesinleşmiş mahkeme
kararının Genel Kurulun; denetçi hakkındaki kesinleşmiş mahkeme kararının
Komisyonun bilgisine sunulmasıyla Başdenetçi veya denetçi sıfatı sona erer.
Başdenetçi ve denetçilerin mali ve sosyal
hakları
MADDE 16 – (1) Başdenetçiye Başbakanlık
Müsteşarı; denetçilere Başbakanlık müsteşar yardımcıları için belirlenen her
türlü ödemeler dâhil mali haklar tutarında aylık ücret ödenir. Başbakanlık
Müsteşarı ve müsteşar yardımcılarına ödenenlerden, vergi ve diğer kesintilere
tabi olmayanlar bu Kanuna göre de vergi ve diğer kesintilere tabi olmaz.
14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer mevzuat
uyarınca Başbakanlık Müsteşarının yararlanmış olduğu sosyal hak ve yardımlardan
Başdenetçi, Başbakanlık müsteşar yardımcılarının yararlanmış olduğu sosyal hak
ve yardımlardan da denetçiler aynı esas ve usuller çerçevesinde yararlanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kuruma Başvuru ve
Yapılacak İşlemler
Başvuru ve usulü
MADDE 17 – (1) Kuruma, gerçek ve tüzel
kişiler başvurabilirler. Başvuru sahibinin talebi üzerine başvuru gizli
tutulur.
(2) Başvuru; başvuru sahibinin adı ve
soyadı, imzası, yerleşim yeri veya iş adresini ve Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşları için vatandaşlık kimlik numarasını, yabancılar için pasaport
numarasını, başvuru sahibi tüzel kişi ise tüzel kişinin unvanı ve yerleşim yeri
ile yetkili kişinin imzasını, varsa, merkezi tüzel kişilik numarasını ve yetki
belgesini içeren Türkçe dilekçe ile yapılır. Bu başvuru, yönetmelikte
belirlenen şartlara uyulmak kaydıyla elektronik ortamda veya diğer iletişim
araçlarıyla da yapılabilir.
(3) Yapılan başvurulardan;
a) Belli bir konuyu içermeyenler,
b) Yargı organlarında görülmekte olan veya
yargı organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlıklara ilişkin olanlar,
c) İkinci fıkrada belirtilen şartları
taşımayanlar,
ç) Sebepleri, konusu ve tarafları aynı
olanlar ile daha önce sonuçlandırılanlar,
incelenmez.
(4) Kuruma başvuruda bulunulabilmesi için,
6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda öngörülen idari
başvuru yolları ile özel kanunlarda yer alan zorunlu idari başvuru yollarının
tüketilmesi gereklidir. İdari başvuru yolları tüketilmeden yapılan başvurular
ilgili kuruma gönderilir. Ancak Kurum, telafisi güç veya imkânsız zararların
doğması ihtimali bulunan hâllerde, idari başvuru yolları tüketilmese dahi
başvuruları kabul edebilir.
(5) Kuruma, illerde valilikler, ilçelerde
kaymakamlıklar aracılığıyla da başvurulabilir.
(6) Başvurulardan herhangi bir ücret
alınmaz.
(7) Kuruma, dördüncü fıkra uyarınca
yapılacak başvuruya idare tarafından verilecek cevabın tebliği tarihinden,
idare başvuruya altmış gün içinde cevap vermediği takdirde bu sürenin
bitmesinden itibaren altı ay içinde başvurulabilir. Başvuru tarihi, dilekçenin
Kuruma, valilik veya kaymakamlıklara verildiği, diğer hâllerde başvurunun
Kuruma ulaştığı tarihtir.
(8) Dava açma süresi içinde yapılan
başvuru, işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurur.
Bilgi ve belge istenmesi
MADDE 18 – (1) Kurumun inceleme ve
araştırma konusu ile ilgili olarak istediği bilgi ve belgelerin, bu isteğin
tebliğ edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde verilmesi zorunludur. Bu süre
içinde istenen bilgi ve belgeleri haklı bir neden olmaksızın vermeyenler
hakkında Başdenetçi veya denetçinin başvurusu üzerine ilgili merci soruşturma
açar.
(2) Devlet sırrı veya ticari sır
niteliğindeki bilgi ve belgeler, yetkili mercilerin en üst makam veya kurulunca
gerekçesi belirtilmek suretiyle verilmeyebilir. Ancak, Devlet sırrı
niteliğindeki bilgi ve belgeler Başdenetçi veya görevlendireceği denetçi
tarafından yerinde incelenebilir.
Bilirkişi görevlendirilmesi ve tanık
dinlenmesi
MADDE 19 – (1) İnceleme ve araştırma
konusu ile ilgili olarak Başdenetçi veya denetçiler bilirkişi
görevlendirebilir.
(2) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı
Harcırah Kanunu hükümleri saklı kalmak üzere, bilirkişi olarak görevlendirilen
kamu görevlilerine her inceleme ve araştırma konusu için (1.000), diğer
kişilere her inceleme ve araştırma konusu için (2.000) gösterge rakamının memur
aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak miktarı geçmemek üzere
görevlendirmeyi yapanın kararı ile bilirkişi ücreti ödenir. Bu ödemeler, damga
vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
(3) İnceleme ve araştırma konusu ile
ilgili olarak Başdenetçi, denetçiler veya uzmanlar tanık ya da ilgili kişileri
dinleyebilir.
İnceleme ve araştırma
MADDE 20 – (1) Kurum, inceleme ve
araştırmasını başvuru tarihinden itibaren en geç altı ay içinde sonuçlandırır.
(2) Kurum, inceleme ve araştırma sonucunu
ve varsa önerilerini ilgili mercie ve başvurana bildirir. Kurum, başvurana,
işleme karşı başvuru yollarını, başvuru süresini ve başvurulacak makamı da
gösterir.
(3) İlgili merci, Kurumun önerileri
doğrultusunda tesis ettiği işlemi veya Kurumun önerdiği çözümü uygulanabilir
nitelikte görmediği takdirde bunun gerekçesini otuz gün içinde Kuruma bildirir.
Dava açma süresinin yeniden işlemeye
başlaması
MADDE 21 – (1) Başvurunun Kurum tarafından
reddedilmesi hâlinde, durmuş olan dava açma süresi gerekçeli ret kararının
ilgiliye tebliğinden itibaren kaldığı yerden işlemeye başlar.
(2) Başvurunun Kurum tarafından yerinde
görülerek kabul edilmesi hâlinde; ilgili merci Kurumun önerisi üzerine otuz gün
içinde herhangi bir işlem tesis etmez veya eylemde bulunmaz ise durmuş olan
dava açma süresi kaldığı yerden işlemeye başlar.
(3) Kurumun, inceleme ve araştırmasını,
başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde sonuçlandıramaması hâlinde de durmuş
olan dava açma süresi kaldığı yerden işlemeye başlar.
Raporlar
MADDE 22 – (1) Kurum, her takvim yılı
sonunda yürütülen faaliyetleri ve önerileri kapsayan bir rapor hazırlayarak
Komisyona sunar. Komisyon, bu raporu araverme ve tatil dönemleri hariç olmak
üzere iki ay içinde görüşüp kendi kanaat ve görüşlerini de içerecek şekilde
özetleyerek Genel Kurula sunulmak üzere hazırladığı raporu Başkanlığa gönderir.
Komisyonun raporu Genel Kurulda ivedilikle görüşülür.
(2) Kurumun yıllık raporu, ayrıca Resmî
Gazetede yayımlanmak suretiyle kamuoyuna duyurulur.
(3) Kurum; açıklanmasında fayda gördüğü
hususları yıllık raporu beklemeksizin her zaman kamuoyuna duyurabilir.
Açıklama yapma yetkisi
MADDE 23 – (1) Kurumun faaliyetleri
hakkında açıklama yapmaya Başdenetçi veya görevlendireceği denetçi yetkilidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Personele İlişkin
Hükümler
Personelin atanması
MADDE 24 – (1) Genel Sekreter, en az dört
yıllık yükseköğretim kurumu mezunu, Devlet Memurları Kanununa tabi görevlerde
on yıl hizmeti bulunan ve aynı Kanunun 48 inci maddesinde yazılı şartlara sahip
olanlar arasından Başdenetçi tarafından atanır.
(2) Diğer personel Başdenetçi tarafından
atanır.
Kamu denetçiliği uzman yardımcılığı
MADDE 25 – (1) Kamu denetçiliği uzman
yardımcılığına atanabilmek için, Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde
sayılan genel şartlar yanında aşağıdaki nitelikler de aranır:
a) Dört yıllık eğitim veren fakültelerden
veya bunlara denkliği kabul edilmiş yurt içi veya yurt dışındaki yükseköğretim
kurumlarından mezun olmak.
b) Yapılacak giriş sınavında başarılı
olmak.
c) Sınavın yapıldığı yılın ocak ayının ilk
günü itibarıyla otuzbeş yaşını doldurmamış olmak.
Kamu denetçiliği uzmanlığı
MADDE 26 – (1) 25 inci maddeye göre kamu
denetçiliği uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak kaydıyla
açılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Sınavda başarılı olanlar,
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında en az (C) düzeyinde
puan veya uluslararası kabul görmüş yabancı dil seviye tespit sınavlarından bu
puana denk puan almış olmak şartıyla kamu denetçiliği uzmanı unvanını alırlar.
Sınavda başarılı olamayanlar, istekleri hâlinde Kurumunda veya Devlet Personel
Başkanlığınca diğer kamu kurum ve kuruluşlarında uygun kadrolara atanırlar.
(2) Kamu denetçiliği uzman yardımcılarının
mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri ve yeterlik sınavının şekli ile kamu
denetçiliği uzman ve uzman yardımcılarının görev, yetki ve çalışmalarına
ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.
Personele uygulanacak hükümler ile
personelin mali ve sosyal hakları
MADDE 27 – (1) Bu Kanunda hüküm bulunmayan
hususlarda Kurum personeli hakkında Devlet Memurları Kanunu hükümleri
uygulanır.
(2) Genel Sekretere Başbakanlıktaki genel
müdürlere uygulanan mali ve sosyal hak ve yardımlara ilişkin hükümler
uygulanır.
(3) Kamu denetçiliği uzmanlarına aynı
derecede bulunan Başbakanlık uzmanları, kamu denetçiliği uzman yardımcılarına
Başbakanlık uzman yardımcıları ve Kurumun diğer personeline ise Başbakanlıkta
aynı unvanlı ve aynı dereceli kadrolarda çalışanlara uygulanan mali ve sosyal
hak ve yardımlara ilişkin hükümler uygulanır. Başbakanlıkta emsali personele
ödenenlerden vergi ve diğer kesintilere tabi olmayanlar bu maddeye göre de
vergi ve diğer kesintilere tabi olmaz.
Kamu kurum ve kuruluşlarındaki personelin
görevlendirilmesi
MADDE 28- (Değişik : 6495 -
12.7.2013 / m54) Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde,
sosyal güvenlik kurumlarında, mahallî idarelerde, mahallî idarelerin bağlı
idarelerinde, mahallî idare birliklerinde, döner sermayeli kuruluşlarda,
kanunlarla kurulan fonlarda, kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda,
sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait kuruluşlarda, kamu iktisadi
teşebbüsleri ile bunlara bağlı ortaklıklar ve müesseselerde çalışanlar ile
hâkim ve savcılar, kendilerinin muvafakatları alınmak kaydıyla Kurumda
görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilenlerin sayısı Kamu Denetçiliği
Uzmanı kadro sayısının yüzde yirmisini aşamaz ve bu şekilde yapılacak
görevlendirme süresi iki yılı geçemez. Ancak ihtiyaç hâlinde bu süre bir yıllık
dönemler hâlinde uzatılabilir. Kurumun bu konudaki talepleri, ilgili kurum ve
kuruluşlarca on iş günü içinde yerine getirilir. Bu şekilde görevlendirilen
personel, kurumlarından aylıklı izinli sayılır. Bu personelin izinli oldukları
sürece memuriyetleri ile ilgileri ve özlük hakları devam ettiği gibi, bu
süreler yükselme ve emekliliklerinde de hesaba katılır ve yükselmeleri başkaca
bir işleme gerek duyulmadan süresinde yapılır. Bunların Kurumda geçirdikleri
süreler, kendi kurumlarında geçirilmiş sayılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Bütçe
MADDE 29 – (1) Kurumun gelirleri
şunlardır:
a) Türkiye Büyük Millet Meclisi
bütçesinden alınacak Hazine yardımı.
b) Diğer gelirler.
(2) Kurum bütçesinden bu Kanun
kapsamındaki görevlerin gerçekleştirilmesine ilişkin giderler yapılır.
Yasaklar
MADDE 30 –(1) Başdenetçi, denetçiler,
Genel Sekreter, kamu denetçiliği uzman ve uzman yardımcıları ile diğer
personel, siyasi partilere üye olamazlar; herhangi bir siyasî parti, kişi veya
zümrenin yararını veya zararını hedef alan bir davranışta bulunamazlar;
görevlerini yerine getirirken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi
inanç, din ve mezhep ayırımı yapamazlar; görevleri sebebiyle herhangi bir
şekilde öğrendikleri mesleki veya ticari sırları görevlerinden ayrılmış olsalar
bile açıklayamazlar, kendilerinin veya başkalarının yararına kullanamazlar.
(2) Başdenetçi, denetçiler, Genel
Sekreter, kamu denetçiliği uzman ve uzman yardımcıları; kendilerinin, eşlerinin
ve üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlarının
şikâyetlerini inceleyemezler.
(3) Başdenetçi, denetçiler, Genel
Sekreter, kamu denetçiliği uzman ve uzman yardımcıları ile diğer personel, bu
görevleri süresince resmî veya özel hiçbir görev alamazlar, ticaretle
uğraşamazlar. Bilimsel yayınlarda bulunma, görevleri veya meslekleri ile ilgili
olarak davet edildikleri ulusal veya uluslararası kongre, konferans ve benzeri
toplantılara katılma, derneklerde üyelik ve kâr amacı gütmeyen kooperatiflerde
ortaklık hâlinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
Başdenetçi veya denetçiler hakkında ceza
soruşturması ve kovuşturması usulü
MADDE 31 – (1) Başdenetçi ve denetçilerin
görevleri sebebiyle bir suç işledikleri öne sürüldüğü takdirde haklarında ceza
soruşturması ve kovuşturması yapılabilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanının iznine bağlıdır. İzin verilmesi veya verilmemesine ilişkin karara
karşı itiraz mercii, Danıştayın ilgili dairesidir.
(2) Başdenetçi ve denetçiler hakkındaki
soruşturma Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından yapılır. Açılacak kamu
davası, Yargıtayın ilgili ceza dairesinde görülür. Temyiz mercii, Yargıtay Ceza
Genel Kuruludur.
(3) Bu maddede hüküm bulunmayan hususlarda
2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin
Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
(4) Ağır ceza mahkemesinin görev alanına
giren suçlara ilişkin suçüstü hâli genel hükümlere tabidir.
Genel Sekreter ve personel hakkında ceza
soruşturması ve kovuşturması usulü
MADDE 32 – (1) Genel Sekreter, kamu
denetçiliği uzman ve uzman yardımcılarının görevleri sebebiyle bir suç
işledikleri öne sürüldüğü takdirde ceza soruşturması ve kovuşturması yapılabilmesi
Başdenetçinin iznine bağlıdır. İzin verilmesi veya verilmemesine ilişkin karara
karşı itiraz mercii Ankara Bölge İdare Mahkemesidir.
(2) Genel Sekreter, kamu denetçiliği uzman
ve uzman yardımcıları ile diğer personel hakkındaki soruşturma, suçun işlendiği
yer Cumhuriyet başsavcısı veya görevlendireceği Cumhuriyet savcısı tarafından
yapılır. Açılacak kamu davası aynı yer mahkemesinde görülür.
(3) Bu maddede hüküm bulunmayan
hususlarda, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun
hükümleri uygulanır.
(4) Ağır ceza mahkemesinin görev alanına
giren suçlara ilişkin suçüstü hâli genel hükümlere tabidir.
Emeklilik
MADDE 33 – (1) Başdenetçi, denetçiler,
Genel Sekreter, kamu denetçiliği uzman ve uzman yardımcıları ile diğer
personel, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında
sigortalı sayılır. Başdenetçi ve denetçilerin sigorta primine esas kazanç
tutarları, Başdenetçi için Başbakanlık Müsteşarı, denetçiler için Başbakanlık
müsteşar yardımcıları esas alınarak belirlenir. Bu görevleri sırasında 5510
sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamına girenlerin bu görevde geçen
süreleri makam tazminatı ile temsil tazminatı ödenmesi gereken süre olarak
değerlendirilir ve emeklilik yönünden Başdenetçi Başbakanlık Müsteşarı,
denetçiler Başbakanlık müsteşar yardımcıları için belirlenmiş olan ek gösterge,
makam tazminatı ile temsil tazminatından aynı usul ve esaslara göre
yararlandırılır.
(2) Sosyal güvenlik kuruluşlarının
herhangi birinden emekli aylığı almakta olanlardan Başdenetçi ve denetçi
seçilenlerin, istekleri hâlinde emekli aylıkları kesilir ve 5510 sayılı Kanunun
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında yeniden sigortalı sayılır.
Bu şekilde emekli aylıklarını kestirmek suretiyle yeniden sigorta primi
ödeyenlerin görev sürelerinin bitiminde emekli aylıkları genel hükümlere göre
yeniden belirlenir.
(3) Başdenetçi ve denetçiler hakkında
8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40
ıncımaddesinin birinci fıkrası ile 5510 sayılı Kanunda yer alan yaş haddine
ilişkin hükümler uygulanmaz.
Kadrolar
MADDE 34 – (1) Ekli listede yer alan
kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele Kamu Denetçiliği
Kurumu bölümü olarak eklenmiştir.
Değişiklik yapılan hükümler
MADDE 35 – (1) 14/7/1965 tarihli ve 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler”
bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendine “Yüksek Kurum Uzman
Yardımcıları,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Kamu Denetçiliği Uzman
Yardımcıları,” ibaresi ve “Yüksek Kurum Uzmanlığına,” ibaresinden sonra gelmek
üzere “Kamu Denetçiliği Uzmanlığına,” ibaresi eklenmiştir.
(2) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu
Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (II) sayılı cetvelin “B) Özel
Bütçeli Diğer İdareler” bölümünün Anayasa Mahkemesince iptal edilen 34 üncü
sırası “34) Kamu Denetçiliği Kurumu” olarak yeniden düzenlenmiştir.
(3) 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanununun eki
(2) sayılı cetvele “Başbakanlık Müsteşarlıkları” satırından sonra gelmek üzere
aşağıdaki satır eklenmiştir.
“Kamu Başdenetçisi 1 er " 5 " ”
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Başdenetçi ve
denetçilerin seçimi ile Kamu Denetçiliği Kurumu kurulur.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten
onbeş gün sonra Başkanlık tarafından Başdenetçi ve denetçi seçimi için aday
adaylığı başvuru süreci başlatılır ve 11 inci maddede öngörülen usule uyularak
seçim sonuçlandırılır.
(3) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin
yönetmelikler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dokuz ay içinde
yürürlüğe konulur.
(4) Başdenetçi ve denetçilerin seçimi
tamamlandıktan sonra Başdenetçi tarafından doksan gün içinde; bir defaya mahsus
olmak ve ekli listede yer alan Kamu Denetçiliği Uzmanı unvanlı serbest kadro
adedinin yüzde ellisini geçmemek üzere, 25 inci ve 26 ncı maddelerdeki şartlar
aranmaksızın, doktora yapmış üniversite öğretim elemanları veya kamu kurum ve
kuruluşlarında görevli olup, mesleğe özel yarışma sınavı ile girilen ve belirli
süreli meslek içi eğitimden sonra özel bir yeterlik sınavı sonunda atanmış
olanlardan kamu denetçiliği uzmanı olarak atama yapılabilir. Kamu denetçiliği
uzmanı olarak atanacakların mesleklerinde en az beş yıllık deneyime sahip
olmaları gerekir.
(5) Bu Kanun hükümleri, mahallî idarelerin
eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışları hakkında, bu Kanunun bütün
hükümlerinin yürürlüğe girdiği tarihten bir yıl sonra uygulanmaya başlanır.
Yürürlük
MADDE 36 – (1) Bu Kanunun 17 nci maddesi
yayımı tarihinden dokuz ay sonra, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 37 – (1) Bu Kanun hükümlerini
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ve Bakanlar Kurulu yürütür.
LİSTE
KURUMU : KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
Serbest |
Tutulan |
||||
Kadro |
Kadro |
||||
Sınıfı |
Unvanı |
Derecesi |
Adedi |
Adedi |
Toplam |
GİH |
Kamu Başdenetçisi |
1 |
1 |
1 |
|
GİH |
Kamu Denetçisi |
1 |
5 |
5 |
|
GİH |
Genel Sekreter |
1 |
1 |
1 |
|
GİH |
Hukuk Müşaviri |
1 |
1 |
1 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzmanı |
1 |
20 |
20 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzmanı |
2 |
20 |
20 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzmanı |
3 |
20 |
20 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzmanı |
4 |
20 |
20 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzmanı |
5 |
20 |
20 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzmanı |
7 |
50 |
50 |
|
GİH |
Kamu Denetçiliği Uzman Yardımcısı |
9 |
50 |
50 |
|
GİH |
Mali Hizmetler Uzmanı |
4 |
1 |
1 |
|
GİH |
Şube Müdürü |
1 |
2 |
2 |
|
GİH |
Şef |
3 |
3 |
3 |
|
GİH |
Memur |
7 |
1 |
1 |
|
GİH |
Memur |
8 |
2 |
2 |
|
GİH |
Memur |
9 |
2 |
2 |
|
GİH |
Memur |
10 |
2 |
2 |
|
GİH |
Programcı |
7 |
1 |
1 |
|
GİH |
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni |
7 |
4 |
4 |
|
GİH |
Bilgisayar İşletmeni |
7 |
4 |
4 |
|
GİH |
Çözümleyici |
2 |
1 |
1 |
|
GİH |
Sekreter |
7 |
2 |
2 |
|
GİH |
Sekreter |
8 |
1 |
1 |
|
GİH |
Sekreter |
9 |
1 |
1 |
|
GİH |
Santral Memuru |
9 |
1 |
1 |
|
GİH |
Şoför |
10 |
4 |
4 |
|
TH |
Kütüphaneci |
7 |
1 |
1 |
|
TH |
Teknisyen |
8 |
1 |
1 |
|
YH |
Hizmetli |
10 |
1 |
1 |
|
YH |
Hizmetli |
11 |
2 |
2 |
|
YH |
Dağıtıcı |
11 |
1 |
1 |
|
TOPLAM |
246 |
246 |
< Önceki | Sonraki > |
---|