KAYDUL

T.C.

DANIŞTAY

13. DAİRE

E. 2015/4178

K. 2015/3140

T. 15.9.2015

ÖZET : Program destekleyenin radyo yayınında ürün yerleştirme yapamayacağı yönünde bir kurala yer verilmediği, dolayısıyla radyo yayınında program destekleyenin ürün yerleştirme yapabileceği, nitekim; radyo yayınlarında ürün yerleştirmenin nasıl, ne zaman ve hangi hususlara dikkat edilerek yapılacağının Yönetmelikte yapılan değişiklikle açıklığa kavuşturulduğu anlaşılmaktadır.

İstemin Özeti : Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce verilen 17.02.2015 tarih ve E:2014/3810, K:2015/566 sayılı kararın; işlem tarihi itibarıyla radyo yayınlarında ürün yerleştirmeye ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığı, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 03.04.2014 tarih ve 28961 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ''Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'' ile değişik 14. maddesinde yer alan ürün yerleştirmenin usul ve esaslarını aşan bir tanıtım ve teşvik yapılmak suretiyle gizli ticari iletişimin gerçekleştirildiği ileri sürülerek düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hâkimi Düşüncesi : Kararın düzeltilmesi isteminin kabulü ile temyize konu Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarenin karar düzeltme istemi kabul edilerek Dairemizin 17.02.2015 tarih ve E:2014/3810, K:2015/566 sayılı kararının kaldırılarak işin gereği görüşüldü:

KARAR : Dava; davacı şirkete ait "" adıyla yayın yapan radyo kanalının 06.07.2012 tarihli yayınında 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 9. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." ilkesinin ihlal edildiğinden bahisle uyarı cezası verilmesine ilişkin 21.09.2012 tarih ve 8810 sayılı işlemle tebliğ edilen 16.08.2012 tarih ve 7 sayılı kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesi'nce; davacı şirkete ait "" adıyla yayın yapan radyo kanalında 06.07.2012 tarihinde, saat 19:00'da yayınlanan Nihat'la ... adlı program içeriğinde, programa konuk olarak katılan kişi ve sunucu arasında " ( ... ) 3 tane film önereceğiz biz size. Bunlar Digitürk'ün Movimex kanallarında yayınlanan filmler aynı zamanda ( ... ). Movimex Promier HD kanalında Siyah Kuğu filmi var ( ... ). Movimex Promier HD Kapalı gişe kuşağında Water for Elephant Türkçe ismiyle Aşkın Büyüsü diye çevrilmiş ( ... ). Elektronik mağazalarından 1 adet Tomtom Navigasyon cihazı alıyorsunuz. Herhangi bir navigasyon cihazı alarak ücretsiz İtalya tatili kazanıyorsunuz. Promosyona katılma ile ilgili ayrıntılı bilgiler Tomtom'un internet sitesinde mevcut ( ... ). Haziran ayının 1'inden 31 Aralık'a kadar olan bölümde herhangi bir Tomtom Navigasyon cihazı alarak İtalya'da tatil yapıyorsunuz ( ... ). 94 ekran LG marka bir televizyon 1499 TL ( ... ). Bu bahsettiğimiz ürünü dinleyiciler Elektro World mağazalarından alabiliyorsunuz. Diyeceksiniz ki bizim şehrimizde Elektro World yok ( ... ). O zaman elektroworld.com.tr adresine giriyorsunuz. Bu bahsettiğimiz LG televizyonu oradan satın alıyorsunuz." şeklinde ifadelere yer verilerek çeşitli ürünlerin reklamının yapıldığından bahisle davacı kuruluşa verilen uyarı yaptırımının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, davacı tarafından; programda "..... Dinlemekte olduğunuz programda ürün yerleştirme bulunmaktadır" anonsunun yapıldığı, ürün yerleştirme anonsu yapılmış bir programa, örtülü reklam yapıldığı gerekçesiyle yaptırım uygulanmasının hukuka aykırı olduğu iddia edilmiş ise de; mevzuat hükümleri çerçevesinde ürün yerleştirmenin; sinema ve televizyon için yapılmış filmler, diziler ile spor ve genel eğlence programlarında yapılabileceği, radyo programlarında ürün yerleştirmenin söz konusu olmadığı sonucuna varılmakla davacının bu iddiasına itibar edilmesine hukuken olanak bulunmadığı, yayına ilişkin söz konusu deşifre metinlerin incelenmesinden; söz konusu programda medya hizmet sağlayıcısı tarafından reklam yapmak maksadıyla veya kamuyu yönlendirebilecek şekilde, mal veya hizmet üreticisinin faaliyetinin, ticari markasının, adının, hizmetinin ve ürününün reklam kuşakları dışında ve reklam yapıldığına ilişkin açıklayıcı bir ses veya görüntü bulunmaksızın programda tanıtımının yapıldığı sabit olduğundan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı şirket tarafından temyiz edilmiştir.

6112 sayılı Kanun'un "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, "Ürün yerleştirme: bir ürün, hizmet veya ticarî markanın, ücret veya benzeri bir karşılıkla program içine dâhil edilerek veya bunlara atıf yapılarak, program içinde gösterildiği her tür ticarî iletişimi ifade eder." şeklinde, "Gizli ticarî iletişim: medya hizmet sağlayıcı tarafından reklam yapmak maksadıyla veya kamuyu yönlendirebilecek şekilde; mal veya hizmet üreticisinin faaliyetinin, ticarî markasının, adının, hizmetinin ve ürününün reklam kuşakları dışında ve reklam yapıldığına ilişkin açıklayıcı bir ses veya görüntü bulunmaksızın programlarda sözcükler veya resimler ile tanıtılmasını ifade eder." şeklinde tanımlanmış; Kanun'un "Genel Esaslar" başlıklı 9. maddesinin üçüncü fıkrasında, "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." hükmüne yer verilmiş; "Ürün yerleştirme" başlıklı 13. maddesinde ise, programlarda ürün yerleştirmenin ne şekilde ve hangi usulde yapılabileceğine ilişkin sınırlamalar getirilmiştir.

02.11.2011 tarihli ve 28103 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 14. maddesinin birinci fıkrasında; "Sinema ve televizyon için yapılmış filmler, diziler ile spor ve genel eğlence programlarında ürün yerleştirme yapılabilir. Ürün yerleştirme uygulamaları ticarî iletişimle ilgili düzenlemelere tabidir." hükmü yer almış; anılan maddede 03.04.2014 tarihli ve 28961 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile değişikliğe gidilmiş ve radyo yayın hizmetlerinde ürün yerleştirmenin nasıl yapılabileceği düzenlenmiştir.

Aktarılan mevzuat hükümlerine göre, 6112 sayılı Kanun'un 13 maddesinde program destekleyenin radyo yayınında ürün yerleştirme yapamayacağı yönünde bir kurala yer verilmediği, dolayısıyla radyo yayınında program destekleyenin ürün yerleştirme yapabileceği, nitekim; radyo yayınlarında ürün yerleştirmenin nasıl, ne zaman ve hangi hususlara dikkat edilerek yapılacağının Yönetmelikte yapılan değişiklikle açıklığa kavuşturulduğu anlaşılmaktadır.

Dosyasının incelenmesinden, davacı şirkete ait "" adıyla yayın yapan radyo kanalının 06.07.2012 tarihli yayınının başlangıcında, "Dinlemekte olduğunuz programda ürün yerleştirme yapılmaktadır." anonsunun yapıldığı, programın bitişinde de "Dinlemekte olduğunuz programda ürün yerleştirme uygulanmıştır." anonsuna yer verildiği, anılan yayının radyo yayını olması ve radyo yayınında ürün yerleştirme yapılamaması gerekçe gösterilmek suretiyle 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." ilkesinin ihlal edildiğinden bahisle dava konusu işlemle davacı şirketin uyarıldığı anlaşılmaktadır.

Bakılan uyuşmazlıkta, anılan radyo programında 6112 sayılı Kanun'un 13. maddesi uyarınca ürün yerleştirmesinin yapıldığı görülmektedir.

Bu itibarla, programda gizli ticari iletişime yer verildiği gerekçesiyle Kanun'un 9. maddesinin üçüncü fıkrasının ihlâli nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddine ilişkin Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin 28.11.2013 tarih ve E:2012/1647, K:2013/1958 sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine, 15.09.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.(Kaynak: Kazanci Bilgi Bankası)