6. Daire 2009/6697 E.
, 2011/1132 K.
- EHLİYET
- UYGULAMA
İMAR PLANI
- İMAR
PLANI DEĞİŞİKLİĞİ
"İçtihat Metni"
Özeti : Derneklerin, doğrudan
dernek tüzel kişiliğinin hak ve çıkarlarını ilgilendiren konularda iptal davası
açabilecekleri, bu kapsamı aşan konularda salt tüzükde hüküm
bulunduğundan bahisle dava açma ehliyetinin mevcut olduğunun kabulüne olanak
bulunmadığı hakkında.
Kararın
Düzeltilmesini İsteyen : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili
: Av.…
Diğer
Davalı İdare : Etimesgut Belediye Başkanlığı
Vekili
: Av.…
Davalı
İdareler Yanında Müdahil : Saltık Buğra Han Camii ve
Kur'an Kursu Yaptırma ve Yaşatma Derneği
Vekili
: Av. …
Karşı
Taraf : Çağdaş Başkent
Ankara Derneği
Vekili
: Av.…
İstemin
Özeti : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 14.01.2009 günlü,
E:2007/2969, K:2009/198 sayılı kararın; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Kanununun 54.maddesi uyarınca düzeltilmesi istemidir.
Savunmanın
Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay
Tetkik Hakimi Harun Coşkun'un Düşüncesi : Kararın düzeltilmesi
isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay
Savcısı M.İclal Kutucu'nun Düşüncesi : Kararın düzeltilmesi
dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı İdari Yargılama
Usulü Kanununun 54 üncü
maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından,
istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'un 3622 sayılı Yasa'yla değişik 54.
maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi
yerinde görüldüğünden Dairemizin 14.01.2009 günlü, E:2007/2969, K:2009/198
sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi.
Dava, 4.1.2005 günlü, 6
sayılı ilçe belediye meclisi kararı ile kabul edilip 15.3.2005 günlü, 648
sayılı büyükşehir belediye meclisi kararı ile düzeltilerek onaylanan Eryaman
Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazlara ilişkin 1/1000
ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış;
İdare
Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi
sonucunda düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, üst
ölçekli nazım imar planı kararlarına aykırı olarak plan değişikliği yapıldığı
ve ibadet yeri ile bağdaşmayan ticari kullanım kararı getirildiği
anlaşıldığından dava konusu işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle
dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idareler ve müdahil
tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Kanunu'nun 2. maddesinin (a) fıkrasında, idari davaların idari işlemler
hakkında yetki, sebep, şekil, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka
aykırılı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler
tarafından açılacağı belirtildikten sonra ilk inceleme konularının belirlendiği
14. maddenin 3/c bendinde dilekçenin ehliyet yönünden inceleneceği, 15.
maddenin 1/b bendinde ise bu hususta kanuna aykırılık görülmesi halinde davanın
reddedileceği hükme bağlanmıştır.
SÖZ KONUSU MADDEDE YER ALAN VE İPTAL DAVASININ SÜBJEKTİF EHLİYET KOŞULU OLAN
"MENFAAT İHLALİ" DOKTRİN VE İÇTİHATLARDA DAVA KONUSU İŞLEMLE DAVACI
ARASINDA KURULAN KİŞİSEL, MEŞRU, GÜNCEL BİR MENFAAT İLİŞKİSİ OLARAK
TANIMLANMAKTADIR.
MENFAATİN KİŞİSEL VE MEŞRU OLMASI İÇİN HUKUKİ BİR DURUMDAN ORTAYA
ÇIKMASI GEREKİR. SÖZÜ EDİLEN MENFAAT İLİŞKİSİNİN VARLIĞI VE SINIRLARI HER
OLAYDA YARGI YERİNCE UYUŞMAZLIĞIN NİTELİĞİNE GÖRE BELİRLENMEKTEDİR.
Dava dosyasının incelenmesinden, Etimesgut Belediye Meclisi'nin 04.01.2005 günlü,
6 sayılı, 1/1000 ölçekli imar planı kararı ile bu kararın onanmasına ilişkin
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 15.03.2005 günlü, 648 sayılı imar planı değişikliği kararının iptali
talebiyle, Çağdaş Başkent Ankara Derneği'nce dava açılmış ise de, idare hukuku
alanında tek taraflı irade açıklamasıyla kesin ve yürütülmesi zorunlu
nitelikte tesis edilen idari işlemlerin ancak bu idari işlemle meşru, kişisel
ve güncel bir menfaat ilişkisi kurulabilenler tarafından iptal davasına konu
edilebileceği açıktır.
Dernekler, üyelerinin ve temsil ettikleri kişilerin ortak çıkarlarını korumak
ve dayanışmalarını sağlamak üzere kurulan özel hukuk tüzel kişileri olup,
amaçları ve faaliyet alanları kendilerince hazırlanan tüzüklerle
belirlenmektedir. Oysa, kendi üyelerinin hak ve menfaatlerini korumak
amacıyla kanunla kurulmuş sendika ve meslek birliklerinin kanunda
belirtilen kuruluş amaçlarına yönelik olarak dava açabilme hakkı yasalar
tarafından verilmektedir.
Derneklerin, doğrudan dernek tüzel kişiliğinin hak ve çıkarlarını ilgilendiren
konularda iptal davası açabilecekleri açık olmakla birlikte, bu kapsamı aşan
konularda sırf tüzüğünde hüküm bulunduğundan bahisle dava ehliyetinin
mevcut olduğunun kabulüne hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda, davacı derneğin Etimesgut Belediye Meclisi'nin 17.04.01.2005 günlü,
6 sayılı, 1/1000 ölçekli imar planı kararı ile bu kararın onaylanmasına
ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 15.03.2005 günlü, 648 sayılı imar planı değişikliği kararına karşı dava açtığı anlaşılmış olup,
söz konusu işlemin doğrudan doğruya dernek tüzel kişiliğinin hak ve çıkarlarını
etkilemediği davacı dernek tarafından hazırlanmış dernek tüzüğünün de, davacıya
hukuken böyle bir hak tanıyamayacağı değerlendirildiğinde davacı derneğin
dava konusu işlemin iptalini istemekte hukuken korunması gereken bir
menfaat ilişkisinin bulunmadığı, dolayısıyla davanın ehliyet yönünden reddi
gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle,
Ankara 1. İdare Mahkemesi'nin 22.12.2006 günlü, E:2005/946, K:2006/3102 sayılı
kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye
gönderilmesine 04.05.2011 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Danıştay Dava Daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz
üzerine verilen kararları hakkında ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Kanununun 54.maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir.
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar ise
anılan maddede öngörülen
hallerden hiçbirisine girmediğinden, karar düzeltme isteminin
reddedilmesi gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyoruz.
| < Önceki | Sonraki > |
|---|
