ELEKTRONİK CİHAZ SİGORTALARI GENEL
ŞARTLARI
Yürürlük Tarihi: 15 Ocak 1989
Teminat Kapsamı
Madde 1- Sigortacı bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil eden
ekli cetvelde cinsi, sayısı, yapım yılları, niteliği ve sigorta kıymetleri
yazılı, münferit ünite veya muhtelif birimler halinde belirtilmiş olan
elektronik makine, teçhizat veya bilgi işlem sistemlerinin deneme devresinden
sonra normal çalışır halde iken veya aynı işyerinde temizleme, bakım, revizyon
ve yer değiştirme esnasında veya dururken, önceden bilinmeyen ani ve
beklenmedik her türlü sebepten ve ezcümle;
a) İşletme personelinin veya üçüncü kişilerin ihmali, kusuru, hatası,
dikkatsizliği veya sabotajından,
b) Sigortalı kıymetlerin bulunduğu mahallerde yapılan hırsızlık veya
hırsızlığa teşebbüsten,
c) Hatalı dizayn ve malzemeden,
d) Kısa devre, yüksek voltaj ve endüksiyon akımının etkilerinden,
e) Yangın, yıldırım, her nev'i infilak ve bunlar sebebiyle yapılan
söndürme, yıkma ve kurtarma ameliyelerinden,
f) Kavrulma, kararma, duman ve isden,
g) Deprem hariç fırtına, sel, seylap, yer kayması, toprak çökmesi gibi
tabii afetlerden,
h) Su ve rutubet etkisi ve bunlardan doğan korozyon hasarlarından,
ı) İstisna edilmeyen diğer hallerden,
husula gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat masrafları ve ikame
bedellerini temin eder.
Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı
dışındadır:
a) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların
gerektirdiği nakliyenin en erken yapılmasını sağlayacak mutad vasıtalar dışında
kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla mesai ve tatil günleri
ücret ve zamları,
b) Seyyar ve taşınabilir elektronik cihazların poliçede yazılı sigortalı mahal
dışında kullanım ve sevkiyatları sırasındaki ziya ve hasarları,
c) Sigortalı kıymetlerin deprem neticesindeki ziya ve hasarları,
d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği
askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarları,
e) Elektronik bilgi işlem sistemlerinde (depo) kayıt edilen bilgiler dahil
olmak üzere manyetik disk, bant, kart ve düz metin formları ve benzeri harici
bilgi ortamının fiziki hasarları sonucu ziya ve hasarları,
f) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü hasarlanan sigortalı kıymet
yerine alternatif başka bir kıymetin kullanılmasından doğacak artış iş ve
çalışma masrafları,
g) Valf ve tüplerde meydana gelecek ziya ve hasarları,
h) 3 üncü maddenin (m) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713
sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden
doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili
organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma
(harp ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve
bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen
bütün ziya ve hasarlar.
b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer
artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı
radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği
askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte
geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım
''fission'' olayını da kapsayacaktır).
c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar
sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
d) Hangi sebepden husule gelirse gelsin her tür kar kaybı veya mali
mesuliyetler,
e) Sigortalı kıymetlerin normal işlemesinden ve mutad kullanılmasından doğan
aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme, paslanma, korozyon, erezyon ve
oksidasyondan, atmosferik vesair şartların sebebiyet verdiği tedrici
bozulmalardan,
f) Sigortalı kıymetlerin imalatçı ya da satıcılarının yasa veya sözleşme gereği
sorumlu olduğu ziya ve hasarlar,
g) Sigortanın başlangıcında sigortalının veya temsilcilerinin bilgisi, haberi
dahilinde sigortalı kıymetler ve bulunduğu yerle ilgili mevcut kusur, eksiklik
ve bozuklukların sebep olduğu ziya ve hasarlar,
h) Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden sigortalı kıymetin
kullanılması neticesinden,
ı) Sigortacının sorumluluğunu gerektiren bir ziya ve hasar ile ilgisi olmayan,
sigortalı ünitelerin fonksiyonlarını yerine getirmek için yapılan ayar, tamir
ve bakım masrafları,
j) Valf ve tüpler hariç sigorta, conta, kayış vesair gibi değiştirilebilir
parçalar ve yağlar veya kimyasal maddeler gibi belirli sürelerde değiştirilmesi
ve yenilenmesi mutad olan malzemelerde kullanılma neticesinde meydana gelecek
ziya ve hasarlar (Bu parça ve malzemeler sebebiyle sigortalı diğer kıymetlerde
meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir).
k) Sigortalı kıymetlerin boyalı, cilalı, ya da mineli dış yüzeylerinde meydana
gelebilecek sıyrık, çizik gibi estetik kusurlar (bu kusurlar sebebiyle sigortalı
diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir).
l) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kasdından ve ağır
kusurundan mütevellit maddi ziya ve hasarlar.
m) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu
eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve
etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler
sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya
zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigorta Bedeli ve Ayarlanması
Madde 4- Bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil eden ekli
cetvelde vasıfları belirtilen sigortalı kıymetlerin sigorta bedelleri, bu
kıymetlerin (var ise nakliye, montaj, gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları
dahil) yeni ikame bedellerine eşit olacaktır. Hasar anında herhangi bir ünite
veya birimin bu şekilde hesaplanacak yeni ikame bedeli sigorta bedelinden fazla
bulunacak olursa, hasarın bu farka tekabül eden nisbetteki kısmını sigortalı
deruhte edecektir.
Sigortalı kıymetlerin sigorta bedellerinin yeniye göre (ikame) kıymetlerinden
fazla veya eksik olduğu hasardan önce tesbit edilecek olursa, ıttıla tarihinden
itibaren 15 gün içerisinde gün esası üzerinden bir ayarlama yapılır ve fazla
veya eksik ödenmiş prim farkları iade veya tahsil edilir.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan
günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de
başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Madde 6- Sigortacı, bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki
durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına
dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının
sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarda yaprnasını gerektirecek
hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten
itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkını almak suretiyle
akdi yürürlükte tutar. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. Riziko
gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez.
b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten
itibaren 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle akdi
yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde
bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan
fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat
12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya
notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin
sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi
halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı, süresinde kulIanılmadığı
takdirde düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı hallerde riziko:
a- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
b- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre veyahut,
c- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse,
sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim
arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı kıymetin teklifname, poliçe ve
eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan
değiştirildiği takdirde, sigorta ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası
tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış
ise durumu öğrenir öğrenmez,
ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi
yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1. Sözleşmeyi fesheder veya,
2. Prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde
bildirdiği takdirde akit, feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan
fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de
sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere
verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin
sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi
halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı kıymetin teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya
halinin değiştiğini öğrenen sigortacının, sigorta primini tahsil etmek gibi
sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette
bulunması halinde fesih hakkı düşer.
Sigortalı kıymetin yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri,
sigorta ettiren ihbar süresi içerisinde kasden bildirmemişse, ihbar süresinden
sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne
riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki
orantıya göre tazminattan indirim yapılır.
Değişikliğin rizikoyu hafıfletici mahiyette olduğu ve daha az prim tatbikini
gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona
ermesine kadar geçecek süre içinde gün esasına göre bulunacak prim farkı
sigorta ettirene geri verilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet Değişikliği
Madde 8- Sigortalı kıymetin mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde,
sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları,
yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın
mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde
sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise
sigortacı sorurnluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini
öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı feshedebilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, sigortacı tarafından iadeli
taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının
tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de, yeni hak sahibi
tarafından feshi halinde, fesih ihbarının postaya veya notere verildiği tarihi
takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin
sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi
halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak
sahibine geri verilir.
Sigortalı kıymetin malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta
ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur.
Sigorta ettiren ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu
gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve
Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 9-Sigorta priminin
tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit)
akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi
gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde
poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus
poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin
taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin
teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim
borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği
takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin
başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde
sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki Yükümlülükleri
Madde 10- Sigortalı, sigorta konusu kıymetlerin emniyeti ve koruması için,
sigortalı değilmiş gibi, gerekli ihtimamı göstermekle yükümlüdür.
Sigortalı, sigorta konusu kıymetleri normal bakımlı ve işler halde bulundurmak
için gerekli makul tedbirleri almaya, imalatçı firmanın kullanma talimatında
belirtilen kullanma, kontrol ve bakım esaslarına uymaya, kabul olunan teknik
ölçülerden aşırı yüklemeleri önlemeye, idari mercilerin mer'i nizam ve
talimatlarına ve bilhassa bunlardan sigortalı kıymetlerin çalıştırılmasına ve
kontroluna tealluk edenlere tamamiyle riayet etmeye mecburdur.
Sigortacı yetkili memurları vasıtasıyla gerektiğinde sigorta konusu kıymetleri
teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım
etmek ve sigortacının önereceği makul tedbirleri almakla yükümlüdür.
Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 11- Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle
yükümlüdür:
a) Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren en geç 5 gün içinde
sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve koruma tedbirlerini
almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği
kadar uymak,
c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini
tayine ve ziya ve hasar miktarıyla delilleri tespite yararlı ve sigortalı için
sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından
tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine gecikmeksizin
vermek ve rücu hakkını kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün
gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek,
Şu kadar ki, sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı haberdar
ettikten sonra işletrnenin faaliyetinin aksamaması amacıyla küçük çaptaki
tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak kaydiyle sigortacının yetkili
elemanlarının gelmesini beklemeden) yaptırabilir.
Sigortacı, hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içerisinde eksperini hasar
yerine göndermediği takdirde, sigortalı herhangi bir kayda bağlı olmaksızın
hasarlı kısmın tamirine başlayabilir.
d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini
makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek,
e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik
yapmamak,
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tesbiti için
sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve
bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade
etmek,
g) Sigortalı kıymetlerin çalınması halinde durumu öğrenir öğrenmez
derhal zabıtaya bildirmek ve alacağı zaptı sigortacıya ibraz etmek,
h) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları
sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 12-
a) Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun
sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği
tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
b) Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasten sebebiyet verir veya ziya ve hasar
miktarını kasten artırıcı fiillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları
düşer.
Hasarın Tesbiti
Madde 13- Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın
miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıkları takdirde,
ziya ve hasarın miktarı bu sahada mütehassıs mühendisler veya teknisyenler
arasından seçilecek ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler
tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde,
taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter
eliyle diğer tarafa bildirir.
Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye
geçmeden evvel, bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir
tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf
hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda anlaşamadıkları hadler
dahilinde kalmak ve daha münhası olmak kaydiyle karar vermeye yetkilidir.
Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi,
diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-
bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi
raporlarının beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından
başka -hasann belli veya muhtemel sebebini- hasarlı kıymetlerin hasardan bir
gün önceki gerçek değeri ile yenileme değerini, tamir veya başka hususlar için
faydalanılabilecek enkazın durumunu ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafca yapılan tebliğden itibaren 15
gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez, yahut taraf hakem-bilirkişileri
üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise,
taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin talebi
üzerine hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı
tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir.
c) Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişisinin -bu şahıs ister taraf
hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek
olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana
geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin
yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişiler, ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise,
ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit
muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş
bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle
hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten
itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde, itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler.
H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuatın hükümleri ile de bağlı değildirler.
f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımnında mevcut sigortalı malın ve
değerinin tesbitine yarıyacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar
mahallinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü
hakem-bilirkişisinin ziya ve hasar miktarı hususunda verecekleri kararlar
kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya ve hasar miktarı taraflarca tesbit
edilmemişse bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep
ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, karar, ilk bakışta
anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli bir şekilde farklı ise
itiraz edebilir ve bunların iptali raporun tebliği tarihinden itibaren bir
hafta içinde hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden
istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşamadıkça, alacak ancak
hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara
tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki hakem-bilirkişilerin
tayini ise T.T.K.'nun 1292 maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık müddet
geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler.
Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktannın tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta
bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta, sorumluluğun
başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve
mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 14- Ödenecek tazminatın miktarı aşağıda yazılı esaslar dahilinde
tesbit edilir:
Tamiri kabil hasar ve ziya (kısmi hasar) halinde:
a) Tazminat tutarı ikame olunan yedek parçaların yeni bedelleri, işçilik
masrafları var ise normal nakliye masrafları, sökme ve montaj masrafları,
gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları dahil olmak üzere hasara uğrayan ünite
veya birimin hasardan hemen önceki hal ve şartlarına getirilmesi için gerekli
bedel ile sözleşmeye aksine hüküm konulmuş ise 2. maddenin (a), (b) ve (g)
fıkrasında yazılı ücret ve masrafların ilavesiyle bulunacak bedelden ibarettir.
Tamirat dolayısıyla eski parça yerine yeni parça konulması sebebiyle
tazminattan indirme yapılmaz. Tekrar faydalanılması mümkün olan parçaların
(sovtaj) bedeli tazminattan indirilir.
b) Sigortalı kıymetlerden birinin veya tamamının tam hasarı veya ziyaı
halinde;
Tazminat tutarı, sigortalı kıymetlerin hasar anındaki yeni kıymetinden eskime
ve aşınma payının ve kurtarılan değerlerin tenzili ve buna sökme masraflarının,
var ise nakliye gümrük, vergi, resim, harç ve masrafları ve montaj masrafları
ile sözleşmeye aksine hüküm konulmuş ise 2. maddenin (a), (b) ve (g) fıkrasında
yazılı ücret ve masrafların ilavesiyle bulunacak bedelden ibarettir.
Yukarıda (a) fıkrasında belirtilen tamirat masrafları bu fıkrada yazılı olduğu
üzere tesbit olunan tazminat tutarına muadil veya bundan fazla ise sigortalı kıymet
tam hasara uğramış sayılır.
c) Her bir hasarda, poliçe ve eklerinde sigortalı kıymetlerin
hizalarında, yazılı muafiyet, yukarıda (a) ve (b) bendine göre bulunacak
tazminat tutarından indirilir.
d) Sigortacının sorumluluğu her halde sigortalı kıymetlerin poliçe
cetvelinde veya eklerinde hizalarında yazılı sigorta bedeli ile sınırlıdır.
e) Sigortalı kıymetlerin poliçe cetvelinde yazılı sigorta bedeli bu
kıymetlerin ne varlığına ne de değerine delil ve karine teşkil etmez. Bu bedel
4. maddeye göre hesaplanacak sigorta değerinden noksan olduğu takdirde tazminat
tutarı, sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki nisbete göre tesbit
olunur.
f) Bu poliçe kapsamına giren herhangi bir hasar diğer bir sigorta
poliçesi ile de temin edilmiş bulunuyorsa müşterek sigorta esasları uygulanır.
g) Muvakkat tamirat masrafları, nihai tamirat masraflarının bir kısmını
teşkil etmedikçe sigortalı tarafından deruhte edilir.
h) Hasarla ilgili olarak herhangi bir ilave veya ilave mahiyetinde
tadilat ve geliştirme masrafları bu poliçe kapsamına dahil değildir.
Tazminatın Ödenmesi
Madde 15- Sigortacı hasara uğramış sigortalı kıymeti veya bunların hasarlı
parçalarını tamir ve ikame edebileceği gibi bunların bedelini nakden de
ödeyebilir.
Sigortacı tazminat ödemelerini tamir ve ikame ile ilgili fatura ve dökümanları
gördükten sonra yapacaktır.
Hırsızlık neticesi meydana gelen ziya ve hasarlarda;
Tazminat, hırsızlık iddiasının hakikate uygun olduğu hakkında kanaat
istihsaline yarayan malumat ve vesaikin sigortacıya verilmesinden itibaren bir
ay sonra vacibüttediye olur.
Şayet, hak sahibi veya sigorta ettiren hakkında polis veya adli makamlarca
tahkikat açılmış ise, bu tahkikatın hitamına değin sigortacı tazminat
tediyesini tehir edebilir.
Tazminatın ödenmesini müteakip çalınan sigortalı kıymetlerin tamamen veya
kısmen ele geçirilmesi veya bunlar hakkında sigortalı tarafından bilgi
edinilmesi halinde sigortalı keyfiyeti yazılı olarak sigortacıya derhal
bildirmekle yükümlüdür.
Sigortalı, ele geçirilen sigortalı kıymetler üzerindeki haklarını sigortacının
talebi halinde ona devretmeye mecburdur. Ele geçirilen sigortalı kıymetler tam
değerleriyle tazmin edilmiş bulunuyorsa sigortalı ya tazminatı iade etmek veya
bunları sigortacının emrine amade kılmakla yükümlüdür. Sigortalı bu husustaki
kararını, sigortacı tarafından yapılacak talep tarihinden itibaren iki hafta
zarfında vermek mecburiyetindedir. Sigortalı, kararını bu müddet zarfında
vermediği takdirde, seçme hakkı sigortacıya geçer.
Ele geçirilen sigortalı kıymetler değerlerinin bir kısmı ile tazmin edilmiş
bulunuyorsa, sigortalı tazminatı iade etmek suretiyle bunları muhafaza
edebilir.
Sigortacı tarafından yapılacak talep üzerine sigortalı, bu kıymetleri muhafaza
etmek istediğini iki hafta zarfında bildirmezse, sigortalı kıymetler, sigortacı
ile anlaşılarak açık arttırma yolu ile satılır ve satış bedelinden satış
masrafları indirildikten sonra kalan kısmından, ödediği tazminat tutarına
isabet eden miktar sigortacıya ait olur.
Ele geçirilen sigortalı kıymetlerde çalınma dolayısıyla. bir kıymet eksilmesi
vukua gelmişse sigortacı bundan doğan zararı tazminle yukümludur.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 16- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine
geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya
yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde
sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar
tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibarıyla ayrı
ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı
tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta
teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite
veya grup) için tesbit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren
ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası
üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir.
Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan
fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de
hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi,
gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya
veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade
eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Bırakma
Madde 17- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları
Madde 18- Sigorta sözleşmesine bedeline veya primine ilişkin olarak
kanunlara göre sigorta ettirene yüklenmiş veya yüklenecek vergi, resim ve
harçlar sigorta ettirenden alınır.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 19- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri, sigorta
şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter
aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının
poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta
şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye
bildirilen son adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan
ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Hasar ihbarları veya tamire başlamaya ait ihbarların en seri yolla yapılması
şarttır.
İhbar yapılmadan tamirat işlemine başlanmayacaktır.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 20- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların
saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 21- Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine
açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta
akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua
geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının
ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 22- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler 2 yılda zaman aşımına
uğrar.
Özel Şartlar
Madde 23- Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen
özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
< Önceki |
---|