İdari
yargı, idari makamların idare hukuku alanındaki faaliyetlerinden doğan
uyuşmazlıkların çözümlenmesi amacıyla yapılan yargı faaliyetidir. İdarenin
hukuka aykırı yaptığı işlem ve eylemlerden dolayı, mağdur olan kişi ve
kurumlar, idari yargı organlarına başvurarak bu işlem veya eylemlerin iptalini
ve zararların tazminini isteyebilirler.
Hukuk sistemimizde
idari yargı ikiye ayrılır: Askeri idari yargı ve genel idari yargı.
Askeri idari yargı: Asker
kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden
doğan uyuşmazlıkları ilk ve son derece mahkemesi olarak çözümlemek, Askeri
Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM)’ne aittir.
Genel idari yargı: Askeri
idari yargının görevi dışında kalan idari davalar, genel idari yargı
organlarının görevine girer.
Genel idari yargı alanındaki en
yüksek idare mahkemesi Danıştay’dır. Danıştay, hem bir temyiz mercii (son
derece mahkemesi), hem de bazı davaların görüldüğü ilk ve son derece idare
mahkemesi olarak görev yapar. Danıştay, idare mahkemelerince verilen ve kanunun
başka bir idari yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir.
Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar.
Danıştay dışındaki idare
mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri nezdinde örgütlenen idare mahkemeleri ve
vergi mahkemeleridir, genel görevli mahkemeler olarak görev yaparlar.
Yukarıda adı geçen idari yargı
organlarında İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) hükümleri uygulanır. Bu
kanunda hüküm bulunmazsa Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümleri uygulanır.
