KAYDUL

T.C.

DANIŞTAY

6. DAİRE

E. 2007/1012

K. 2008/2047

T. 1.4.2008

• YAPI RUHSATININ DAYANAĞI UYGULAMA İMAR PLANI ( İşlemlerin Yargı Yerince İptaline Karar Verildiği - Yapı Ruhsatına Dayalı Olarak Düzenlenen Dava Konusu Yapı Kullanma İzin Belgesinin Hukuken Korunabilir Bir Yanının Kalmadığı )

• YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ ( Yapı Ruhsatına Dayalı Olarak Düzenlenen Dava Konusu Yapı Kullanma İzin Belgesinin Hukuken Korunabilir Bir Yanının Kalmadığı - Yapı Kullanma Belgesine Karşı Açılan Davanın Reddi Gereği )

• KAZANILMIŞ HAK İLKESİ ( Yapı Ruhsatına Dayalı Olarak Düzenlenen Dava Konusu Yapı Kullanma İzin Belgesinin Hukuken Korunabilir Bir Yanının Kalmadığı - İdare Mahkemesince Kazanılmış Hak İlkesinden Hareketle Yapı Kullanma Belgesine Karşı Açılan Davanın Reddi Gereği )

3194/m. 29, 30 , 31

ÖZET : Gerek yapı ruhsatının dayanağı uygulama imar planı, gerek belgesinin dayanağı olan yapı ruhsatına karşı davalar açıldığı ve işlemlerin yargı yerince iptaline karar verildiği, dava açılmakla ihtilaflı hale gelen ve iptal kararı ile hukuki varlığı sona eren yapı ruhsatına dayalı olarak düzenlenen dava konusu yapı kullanma izin belgesinin ise, hukuken korunabilir bir yanının kalmamasına karşın, idare mahkemesince, kazanılmış hak ilkesinden hareketle, yapı kullanma belgesine karşı açılan davanın reddi yolunda verilen kararda, hukuki isabet görülmediği hakkında.

İstemin Özeti : Konya 2. İdare Mahkemesinin 08.11.2006 günlü, E: 2005/303, K:2006/2664 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmaların Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi İsmet Can'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Ahmet Arslan Düşüncesi: Karaman İli, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan akaryakıt ve LPG istasyonu için düzenlenen 31.12.2004 günlü, 8/32 sayılı yapı kullanma izin belgesinin iptali istemiyle açılan davayı reddeden İdare Mahkemesi kararını davacılar temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedirler.

Dosyanın incelenmesinden, yapı ruhsatına ve yapı ruhsatının dayanağı olan imar planına karşı davalar açıldığı, açılan davalar sonucunda yapı ruhsatı ile dayanağı imar planının iptaline karar verildiği, iptal kararı ile hukuki varlığı tesis edildiği tarih itibariyle sona eren yapı ruhsatına dayalı olarak verilen yapı kullanma izninin hukuki dayanağı yitirdiği anlaşılmaktadır.

Yapı kullanma izninin dayanağının iptaline karar verilmesi nedeniyle bu durumun dikkate alınması suretiyle karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, komşu olan davacılar tarafından Karaman İli, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde müdahil olan ... Petrol Ürünleri Nakliyat ve Oto Yedek Pazarlama Tic. Ltd. Şti.'nin yaptırdığı akaryakıt ve LPG İstasyonu için düzenlenen 31.12.2004 günlü, 8/32 sayılı yapı kullanma izin belgesinin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu alanda geçerli olan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının belediye meclisinin 25.10.2001 günlü, 2/9 sayılı kararı ile kabul edildiği, bu planın Konya 1. İdare Mahkemesi'nin 21.09.2005 günlü, E:2004/1498, K:2005/875 sayılı kararı ile iptal edilinceye kadar hukuka aykırı olduğu yolunda herhangi bir yargı kararının bulunmadığı, kazanılmış hak ilkesi gözönünde tutulduğunda, anılan planın mahkemece iptal edilinceye kadar bu plana göre yapılan iş ve işlemlerin ilgilinin hatası, hilesi veya kusurunun bulunduğu saptanmadıkça hukuka uygun olduğunun kabul edilmesi gerektiği, dava konusu taşınmaza ilişkin olarak düzenlenen 03.12.2003 günlü ilk yapı ruhsatı Konya 1. İdare Mahkemesi'nin 21.09.2005 günlü, E:2004/146, K:2005/874 sayılı kararı ile iptal edilmiş ise de, bu yapı ruhsatından sonra müdahil şirkete 09.06.2004 ve 18.08.2004 günlerinde iki ayrı yapı ruhsatı daha verildiği, bu ruhsatlara karşı açılmış herhangi bir davanın bulunmadığı ve halen geçerli olduğu, bu aşamada yapının en son verilen 18.08.2004 günlü yapı ruhsatına uygun olarak tamamlanıp tamamlanmadığının tespitinin gerektiği, bu amaçla yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen bilirkişi raporunda, binanın 18.04.2004 günlü, 1/14-4 sayılı yapı ruhsatına uygun olarak yapıldığının tespit edildiğinin belirtildiği, bu durumda, düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan imar planına göre verilen yapı ruhsatına uygun olarak inşa edildiği tespit edilen taşınmaz üzerindeki yapılar için verilen dava konusu yapı kullanma izin belgesinde kazanılmış hak ilkesi de göz önünde tutulduğunda, hukuka aykırılık görülmediğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; bu karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dava dosyası ile Danıştay Altıncı Dairesi'nin E:2006/1655, E:2006/923 sayılı dosyalarının birlikte incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmaz üzerinde müdahilin yaptırdığı akaryakıt ve LPG İstasyonu için düzenlenen 31.12.2004 günlü, 8/32 sayılı yapı kullanma izin belgesinin dayanağını oluşturan 03.12.2003 günlü, 5/26-226 sayılı yapı ruhsatının iptali istemiyle aynı davacılar tarafından açılan dava sonucu anılan yapı ruhsatının Danıştay Altıncı Dairesi'nin 28.03.2008 günlü, E: 2006/923, K:2008/2017 sayılı kararı ile onanan Konya 1. İdare Mahkemesi'nin 21.09.2005 günlü, E:2004/146, K:2005/874 sayılı kararı ile iptal edildiği, yine anılan yapı ruhsatına dayanak oluşturan Karaman İli, ... , 1/1000 ölçekli 1. Etap Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planının onaylanmasına ilişkin belediye meclisinin 25.10.2001 günlü, 2/9 sayılı kararının iptali istemiyle aynı davacılar tarafından açılan dava sonucu Danıştay Altıncı Dairesi'nin 24.12.2007 günlü, E:2006/1655, K:2007/7948 sayılı kararı ile onanan Konya 1. İdare Mahkemesi'nin 21.09.2005 günlü, E:2004/1498, K:2005/875 sayılı kararı ile iptal edildiği, dolayısıyla dava konusu yapı kullanma izin belgesine imar hukuku açısından dayanak oluşturabilecek herhangi bir belgenin kalmadığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlıkta, gerek yapı ruhsatının dayanağı uygulama imar planı, gerek dava konusu yapı kullanma izin belgesinin dayanağı olan yapı ruhsatına karşı davalar açıldığı ve bu işlemlerin yargı yerince iptaline karar verildiği, dava açılmakla ihtilaflı hale gelen ve iptal kararı ile hukuki varlığı sona eren yapı ruhsatına dayalı olarak düzenlenen dava konusu yapı kullanma izin belgesinin ise hukuken korunabilir bir yanının kalmamasına karşın, İdare Mahkemesince, kazanılmış hak ilkesinden hareketle yapı kullanma izin belgesine karşı açılan davanın reddi yolunda verilen temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.

Diğer taraftan, uyuşmazlık konusu yapı kullanma izin belgesinin dayanağını oluşturan ilk yapı ruhsatının iptali yolundaki mahkeme kararı üzerine, bu yapı ruhsatından sonra alınan tadilat ruhsatlarının da hukuki dayanağını yitirmesi nedeniyle dava konusu işleme dayanak oluşturamayacağı halde, temyize konu kararla sözü geçen tadilat ruhsatının dayanak olarak kabul edilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, Konya 2. İdare Mahkemesinin 08.11.2006 günlü, E:2005/303, K:2006/2664 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 01.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.

(Kaynak: Kazancı Bilgi Bankası)