KAYDUL

T.C.

YARGITAY

3. HUKUK DAİRESİ

E. 2008/14528

K. 2008/17279

T. 20.10.2008

• NİŞANIN BOZULMASI ( Maddi ve Manevi Tazminat - Altınlar ve Cep Telefonu Dışındaki Taleplerin Reddi Gerekirken Yanılgılı Değerlendirme Sonucu Mutad Eşyaların Bedelinin de Tahsiline Karar Verilmesi Doğru Görülmediği )

• MADDİ TAZMİNAT ( Nişanın Haksız Bozulması Nedeniyle - Altınlar ve Cep Telefonu Dışındaki Taleplerin Reddi Gerekirken Yanılgılı Değerlendirme Sonucu Mutad Eşyaların Bedelinin de Tahsiline Karar Verilmesi Doğru Görülmediği )

• MANEVİ TAZMİNAT ( Nişanın Bozulması Yönünden Kişilik Hakları Saldırıya Uğrayan Taraf Diğer Taraftan Uygun Miktarda Bir Para Ödenmesini İsteyebileceği - Sırf Nişanın Bozulması Nedeniyle Manevi Tazminata Hükmedilemeyeceği )

• KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRIDA BULUNULMASI ( Nişanın Bozulması Nedeniyle Saldırıya Uğrayan Taraf Diğer Taraftan Uygun Miktarda Bir Para Ödenmesini İsteyebileceği - Sırf Nişanın Bozulması Nedeniyle Manevi Tazminata Hükmedilemeyeceği )

4721/m.121, 122

ÖZET : Davada, davalı tarafından nişanın haksız bozulması nedeniyle evlilik olacağı inancı ile yapılan harcamalar karşılığı maddi ve üzüntüsü karşılığında da manevi tazminat talep edilmiştir.

Dairemizin bozma ilamına uyan mahkemece tam olarak bozma gerekçelerine uyulmamıştır. Altınlar ( yüzük,kolye ) ve cep telefonu dışındaki taleplerin reddi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu mutad eşyaların bedelinin de tahsiline karar verilmesi doğru görülmemiştir. Nişanın bozulması yönünden, kişilik hakları saldırıya uğrayan taraf, diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir ise de; manevi tazminat şartlarının oluşup oluşmadığı tartışılmadan sırf nişanın bozulması nedeniyle manevi tazminata hükmedilmesi bozmayı gerektirmiştir.

DAVA : Dava dilekçesinde nişan bozulması sebebiyle men'i müdahale ve tazminatın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 2.546,00 YTL maddi tazminat , 500,00 YTL manevi tazminatın tahsili cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davada, davalı tarafından nişanın haksız bozulması nedeniyle evlilik olacağı inancı ile yapılan harcamalar karşılığı 4.700,00 YTL maddi ve üzüntüsü karşılığında da 2.000 YTL manevi tazminatın tahsili talep ve dava edilmiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 1.500 YTL maddi, 500,00 YTL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş; tarafların temyizi üzerine Dairemizce "... TMK'nun 122.maddesine göre, nişanın bozulması halinde alışılmışın dışındaki hediyeler aynen , mevcut değil ise mislen geri verilir veya karşılığı sebepsiz zenginleşme kurllarına göre istenir. Kural olarak, giyinmekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen ( elbise,ayakkabı gibi ) eşyaların aynen iadesine karar verilemez. Mahkemece bu yönde bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın ispat edilemeyen nişan hediyeleri yönünden kısmen kabule karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bundan ayrı olarak da, TMK'nun 121.maddesine göre, nişanın bozulması yönünden, kişilik hakları saldırıya uğrayan taraf kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir. Somut olayda, maddi ve manevi tazminat şartlarının oluşup oluşmadığı hükümde tartışılmadan ve maddi tazminat istemi hakkında bilirkişi raporu alınmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir..." gerekçesiyle bozulmuş; mahkemece, bozma ilamına uyularak 2.546,00 YTL maddi 500,00 YTL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

TMK'nun 122.maddesinde nişanın bozulması halinde alışılmışın dışındaki hediyelerin aynen, mevcut değilse mislen geri verileceğini öngörmüştür. Alışılmış ( mutad ) hediyeden kasıt giyinmekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Altın ve ziynet eşyası ile cep telefonu vs. eşyalar mutad dışı hediyeler olup, iadesi gereken eşyalar sınıfına girmektedir. Dava tarihi esas alınarak bilirkişi tarafından altın yüzük 100,00 YTL, cep telefonu 110,00 YTL sim kartı 20,00 YTL ve altın kolye 350,00 YTL olmak üzere toplam 580,00 YTL olarak değerlendirilmiştir.

Hükme dayanak yapılan 14.04.2008 tarihli ek raporda tarafların mali ve sosyal durumları, örf ve adet uyarınca nişan için yapılan masraflar "... canlı buket gül,çikolata, saç yapımı, resimciye ödenen, kuru çiçek, özel nişan elbisesi, nişan terliği, ayakkabı, çanta-çorap,çizme,orta parası, kız babasına gömlek, kız babasına hırka, kız annesine etek- pantolon- gömlek- çorap- ayakkabı, kız anneannesine etek- başörtü- çorap- hırka- kumaş, altın nişan yüzüğü, altın kolye, Nokia cep telefonu" olarak 2.006,00 YTL belirlenmiş; yine davacının evlenmek amacıyla yaptığı harcamalar mahalli örf ve adete göre yapılması muhtemel giderler "... söz yüzüğü, söz çikolatası, çiçek, kuaför ve makyaj gideri, bayram için hediyeler de; muhtelif giysi, bayram için kız annesine giysi, bayram için kız babasına giysi, bayram için kız kardeşlerine giysi..." olmak üzere toplam 540.00 YTL olarak değerlendirilerek toplam 2.546,00 YTL masraf hesaplanmıştır.

Dairemizin bozma ilamına uyan mahkemece tam olarak bozma gerekçelerine uyulmamıştır. Altınlar ( yüzük,kolye ) ve cep telefonu dışındaki taleplerin reddi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu mutad eşyaların bedelinin de tahsiline karar verilmesi doğru görülmemiştir.

TMK'nun 121.maddesine göre, nişanın bozulması yönünden, kişilik hakları saldırıya uğrayan taraf, diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir ise de; manevi tazminat şartlarının oluşup oluşmadığı tartışılmadan sırf nişanın bozulması nedeniyle manevi tazminata hükmedilmesi bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 20.10.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.