KAYDUL

T.C.

YARGITAY

3. HUKUK DAİRESİ

E. 2007/1442

K. 2007/1598

T. 12.2.2007

• NİŞANIN HAKSIZ OLARAK BOZULMASI ( Sadece Hediyelerin İadesi Değil Bundan Doğan Maddi ve Manevi Zararların da İadesi Gerektiği )

• MADDİ TAZMİNAT ( Nişanın Haksız Olarak Bozulması Halinde İstenebileceği )

• MANEVİ TAZMİNAT ( Nişanın Haksız Olarak Bozulması Halinde İstenebileceği )

• HEDİYELERİNİN İADESİ ( Nişanın Haksız Olarak Bozulması Halinde Sadece Hediyelerin İadesi Değil Bundan Doğan Maddi ve Manevi Zararların da İadesi Gerektiği )

4721/m.120, 121, 122

ÖZET : Dava, nişanın haksız olarak bozulmasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Nişanın bozulmasının sonuçları sadece alışılmışın dışındaki hediyelerin iadesine ilişkin olmayıp, haklı bir sebep olmaksızın nişanın bozulması halinde, bundan zarar gören taraf kusurlu olan diğer taraftan maddi ve manevi tazminat da isteyebilir. Bu nedenle mutad nişan hediyerinin iadesi dışındaki taleplerin genel mahkemede görülebileceğine ilişkin gerekçe de yerinde değildir.

DAVA : Dava dilekçesinde nişanın haksız olarak bozulmasından kaynaklanan toplam 39.544 YTL alacak ile maddi ve manevi tazminatın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın asliye hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davada, tarafların 2000 yılından 2004 yılı Eylül ayı sonuna kadar evlenme vadiyle hazırlıklar yaparak nişanlı kaldıkları, ancak komiser olan davalının başka bir polis memuru bayanla ilişkiye girmesi nedeniyle yanların ayrıldıkları, polis memuru bayanın davacıyı işyerinde taciz etmesi sonucunda davacının işten de çıkarıldığı, bu nedenle hem maddi hem de manevi anlamda büyük bir çöküntü yaşadığı ileri sürülerek, 20.000,00 YTL manevi ve 1.000 YTL maddi tazminat ile davacının çeşitli nedenlerle davalıya verdiği 18.544,00 YTL alacağın tahsili istenilmiştir.

Mahkemece; yanlar arasındaki ilişkinin nişan olduğuna dair herhangi bir delil bulunmadığı, nişan olduğu kabul edilse dahi mutad nişan hediyelerinin iadesi ile ilgili bir tazminat talebinin bulunmadığı, normal genel mahkemede görülmesi gereken tazminat niteliğinde olduğu, Aile Hukukunu ilgilendirmediği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

TMK’nun 118. maddesi uyarınca nişanlanma; karşılıklı evlenme vaadi içeren aile hukukuna özgü bir sözleşmedir. Nişan sözleşmesi birbiriyle evlenmek isteyen kadın ve erkeğin bu husustaki iradelerini açıklamalarıyla meydana gelir. Taraflar iradelerini şekle bağlı veya üstü örtülü olarak açıklayabilirler. Evlenme vaadi açık olmadığı takdirde hangi sözlerin ve davranışların buna delalet edeceği çevrede hakim olan telakkilere, tarafların kişisel durumlarına ve bağlı oldukları sosyal tabakaya göre belirlenir.

Bununla beraber nişanlanmadaki sınırsız serbesti “nişan” ile evliliğin amaçlanmadığı diğer ilişkiler arasındaki farkı da ortadan kaldırmamalıdır. Bu nedenle “iki tarafın evlenme vaadini içeren karşılık iradelerinin açıklanmış olunması” hususu mahkemece araştırılmalıdır.

Nişanlanma sözleşmesinin varlığını ileri süren taraf bunu ispat ile yükümlü ise de; somut olayda davalının Birleşmiş Milletler Barış Gücü personeli olarak Kosovada görev yaptığı sırada yanına gelen davacıyı resmi olarak doldurup imzaladığı formda “fiance” yani “nişanlı” olarak gösterdiği anlaşılmaktadır.

O halde, mahkemece davalı taraftan buna ilişkin delilleri sorulup yöntemince araştırılarak ( ilişkinin süresi bulundukları sosyal çevre ile aile ve arkadaş ilişkilerinde kendilerini ne şekilde tanıttıkları incelenmek suretiyle ) yanlar arasındaki ilişkinin niteliği belirlendikten sonra bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.

Kabule göre de; nişanın bozulmasının sonuçları sadece alışılmışın dışındaki hediyelerin iadesine ( TMK md.122 ) ilişkin olmayıp, haklı bir sebep olmaksızın nişanın bozulması halinde TMK nun 120 ve 121. maddelerine göre bundan zarar gören taraf kusurlu olan diğer taraftan maddi ve manevi tazminat da isteyebilir. Bu nedenle mutad nişan hediyerinin iadesi dışındaki taleplerin genel mahkemede görülebileceğine ilişkin gerekçe de yerinde değildir.