Yargıtay
11.
Hukuk Dairesi
E.2003/13396, K.2004/10151
T.21.10.2004
DAVA : Taraflar arasında görülen davada Eskişehir A. 3.Hukuk Mahkemesi 'nce verilen 8.7.2003 tarih ve 2002/317-2003/610 sayılı kararın Yargıtay 'ca incelenmesi duruşmalı olarak davalı ve müdahiller tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 12.10.2004 gününde davacılar M. R.T vekili Av.Yücel T ve diğer davacı K. vekili Av.Gürdal Ö ile davalı koop. avukatı C. Y ile müdahiller avukatı S. V B gelip, diğer davacı H. Ş vekili gelmediğinden temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Y. A. tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacılar ve sonradan davacılar yanında müdahil olanlar vekilleri müvekkillerinin ortağı bulundukları davalı kooperatifin 28.11.1999 günlü olağanüstü genel kurul toplantısında ağırlaştırılmış toplantı ve karar nisabı olmaksızın gündemin 6. maddesiyle bilanço açığını kapatmaya yönelik ek ödeme niteliğinde yoklukla malul karar alındığını ileri sürerek, anılan kararın iptalini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın reddine ilişkin verilen karar, davacı tarafın temyizi ve sonrasında davacı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine Dairemizce bozulmuş olup, bozmaya uyularak yapılan yargılama da bozma ilamlarında değinilen dava dosyaları birleştirildikten sonra davalı kooperatifin 20.6.1999 tarihli olağan genel kurulunda ortakların (360.000.000) TL ödemesinin kararlaştırıldığı, 28.1.1999 tarihli olağanüstü genel kurulda da yeniden gündeme alınarak "vesair ödemeler" adı altında bilanço açığının kapatılmasına yönelik olmak üzere taksitlere bağlandığı, 1163 sayılı Kanunun 31 ve 52/2 maddelerinde belirtilen ¾ karar nisabına uyulmadığından iptali gerektiği, birleştirilen dava davacısı M.Füsun E 'ın 29.11.1999 tarihinde istifa etmesi nedeniyle aktif dava ehliyetinin bulunmadığı, bedeli sonradan mal olarak verilmek üzere ortaklardan para ve senet alınmasına ilişkin genel kurul kararının ek ödeme niteliği taşımadığından birleştirilen davalara konu bu maddeye yönelik iptal isteminin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın kısmın kabulü ile 20.6.1999 ve 28.11.1999 tarihli genel kurullarda ortaklardan (360.000.000) TL alınmasına ilişkin kararın iptaline kara verilmiştir. Kararı, davalı kooperatif vekili ve katılma yoluyla davacılardan F.Erdal ve arkadaşları vekili temyiz etmiştir. 1- 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 'nun "ek ödeme yüklemi" başlıklı 31 nci maddesi ile anasözleşmenin ortakları ek ödemelere yükümlendirebileceği, ancak, ek ödemelerin sadece bilanço açıklarını kapatmada kullanılabileceği, ek ödemenin sınırsızca yüklenebileceği gibi, belirli miktarlarda veya iş hacmi ile veya paylarla orantılı olarak sınırlandırılabileceği öngörülmüştür. Bu yasa maddesine paralel olarak düzenlenen davalı kooperatif anasözleşmesinin 20 nci maddesinde de, bilanço açıklarının yedek akçelerden bunların yetmemesi halinde oluşturularak özel fondan da karşılanamadığı takdirde ortaklardan 8 nci maddede belirlenen sermaye paylarının (5) katına kadar ek ödeme istenebileceği, ortaklardan istenebilecek bu ek ödeme toplamının o yılın bilanço açığını kapatma dışında kullanılamayacağı ve o yılın bilanço açığını geçemeyeceği belirtilmiştir. Ayrıca, anılan Yasa 'nın 52/1 nci maddesinde, ek ödeme konulmasına ilişkin kararların bütün ortakların ¾ ünün rızasının gerektiği düzenlemeye bağlanmış bulunmaktadır. İptali istenilen davalı kooperatifin 20.6.1999 tarihli genel kurulunun 8 ve 28.11.1999 tarihli genel kurulunun 6 nolu gündem maddeleri görüşülerek alınan kararlarla bütün ortaklardan "katkı payı" adı altında (360.000.000) TL alınmasına karar verilmiştir. Mahkemece, bu kararın bilanço açığını kapatma amacına dönük ek ödeme ihdası anlamına geldiği sonucuna varılmış ise de, kooperatif 1998 yılı bilançosu üzerinde inceleme yaptırılmamıştır. O halde, mahkemece, şirketler muhasebesi konusunda uzman bilirkişi veya kişiler aracılığı ile davalı kooperatif kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak bilanço açığı olarak tanımlanan zararın hangi kalemlerden oluştuğu açıkça belirlenmek ve yukarıda anılan Yasa ve Anasözleşme hükümleri karşısında ek ödeme yükümü sayılıp sayılmayacağı değerlendirilerek oluşacak sonuç çerçevesinde hüküm kurulmak gerekirken değinilen yönleri irdeleme ve açıklama özelliği taşımayan yetersiz bilirkişi raporlarına dayalı olarak verilen kararın davalı kooperatif yararına bozulması gerekmiştir. 2- Bozma içeriğine göre, bir kısım davacıların vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı kooperatif yararına BOZULMASINA, bir kısım davacılar vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmemesine, takdir edilen 375.000.000 lira duruşma vekillik ücretinin davacılardan alınarak davalı kooperatife verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harçların istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 21.10.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi
| < Önceki |
|---|
