T.C.
DANIŞTAY
14. DAİRE
E. 2012/1867
K. 2014/2370
T. 20.2.2014
ÖZET : Dava; ruhsata aykırı yapılan taşınmazın yıkılması ve idari para cezası verilmesine ilişkin encümen kararının iptali istemine ilişkindir. 3194 sayılı imar kanunun 42. maddenin 2. fıkrasının ( c ) bendinin 13. alt bendi uyarınca artırım uygulanabilmesi için, ruhsata aykırı uygulamaların çevre görüntü kirliliğine ne şekilde sebebiyet verdiğinin somut olarak ortaya konulması gerekmektedir. Uyuşmazlık konusu olayda ise; para cezasına konu ruhsata aykırılığın, mevcut haliyle çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet verdiğinden bahisle 13 Sayılı alt bendinin uygulandığı görülmekle birlikte, bu hususta somut bir tespitin yer almadığı ve bu bendin uygulanma gerekçesinin ortaya konulamadığı, öte yandan tamamen ruhsatsız olarak yapılmış bir yapının söz konusu olmadığı, ruhsatlı yapıda ruhsata aykırı ilaveler yapıldığı dikkate alındığında, ( c ) bendinin; 8. ve 13. sayılı alt bentlerinin uygulanması olanaklı olmadığından, davaya konu para cezasının bu alt bentlere isabet eden kısmında hukuka uyarlık, aksi yöndeki temyize konu Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
İstemin Özeti : İzmir 4. İdare
Mahkemesi'nin 4.11.2011 günlü; E:2010/2017, K:2011/1614 Sayılı kararının, usul
ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği
savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Düşüncesi: Temyize
konu idare Mahkemesi kararının, 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi
uyarınca verilen yıkım kararına, aynı Kanun'un 42. maddesinin 2. fıkrasının ( a
) bendi uyarınca belirlenen temel para cezasına, ( c ) bendinin 5. alt bendi
uyarınca yapılan artırıma dair kısımlarının onanmasına, 8. ve 13. alt bentleri
uyarınca yapılan artırımlara dair kısmının ise bozulmasına karar verilmesi
gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Ondördüncü Dairesince,
işin gereği görüşüldü:
KARAR : DAVA; İzmir İli, Konak İlçesi, 43164 ada, 5 parsel sayılı
taşınmaz üzerinde ruhsat ve eki mimari projesine aykırı imalatlar yapıldığından
bahisle, 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yıkımına dair
7.10.2010 tarihli ve 1612 sayılı, aynı Kanun'un 42. maddesi uyarınca para
cezası verilmesine dair 5.8.2010 günlü, 1280 Sayılı Konak Belediye Encümeni
kararlarının iptali istemiyle açılmış,
İDARE MAHKEMESİNCE; ruhsata aykırı imalat
yapıldığı sabit olduğundan, 3194 Sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca söz
konusu imalatların yıkımı ve yerinde yapılan incelemede III. sınıf A grubu
olduğu ve toplam 465.56 m2 'lik alanı kapsadığı tespit edilen ruhsatsız yapı
sebebiyle 3194 Sayılı Kanunun 5940 Sayılı Kanunun 2. maddesiyle değişik
42. maddesinde belirlenen kriterler uyarınca verilen para cezasına dair işlemde
hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş,
bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyize konu Mahkeme kararının; yıkıma, 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin 2. fıkrasının ( a
) bendi uyarınca belirlenen temel para cezasına, ( c ) bendinin 5. alt bendi
uyarınca yapılan artırıma dair kısmında, 2577 Sayılı Kanunun 49. maddesinin 1.
fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Kararın; 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 42.
maddesinin 2. fıkrasının ( c ) bendinin 8. ve 13. alt bentleri uyarınca yapılan
artırımlara dair kısmına gelince;
3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 5940 Sayılı
Kanunun 2. maddesiyle değişik 42. maddesinin 2. fıkrasında; ruhsat
alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına
aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı
iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere, yapının mülkiyet
durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına,
yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve
aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, maddede
belirtilen şekilde hesaplanan idari para cezalarının uygulanacağı düzenlenmiş,
( a ) bendinde; yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı
üzerinden hesaplanmak üzere, mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için
uygulanacak para cezalarının miktarları belirlenerek, bu miktarların her takvim
yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun
mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden
değerleme oranında bir Türk Lirasının küsuru da dikkate alınmak suretiyle
artırılacağı kurala bağlanmış, ( b ) bendinde; mevzuata aykırılığı yapı inşaat
alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı
elemanlarını değiştiren veya yapı malzemesi için öngörülen gereklere aykırı
bulunan uygulamalar için, Bakanlıkça yayımlanan ve aykırılığa konu imalatın
tespiti tarihinde yürürlükte bulunan birim fiyat listesine göre ilgili idarece
belirlenen bedelin % 20'si kadar idari para cezası verileceği hükme bağlanmış,
( c ) bendinde ise artırım sebepleri sayılmış; bu bendin, 8. alt bendinde;
ruhsatsız ise cezanın % 180'i, 13. alt bendinde; çevre ve görüntü kirliliğine
sebebiyet veriyor ise cezanın % 20'si oranında artırılacağı kurala
bağlanmıştır.
DOSYA'NIN
İNCELENMESİNDEN; 22.7.2010 tarihli yapı tatil tutanağı ile İzmir İli, Konak ilçesi, 43164
ada, 5 parsel sayılı TAŞINMAZ ÜZERİNDE, "RUHSATLI
ZEMİN+1 KATLI YAPI ÜZERİNE İLAVE OLARAK BETONARME 2. VE 3. KATLARIN İKMAL
EDİLDİĞİ, iç ve dış sıvaları yapılmış, henüz doğramaları
takılmamış "durumda olduğunun tespiti üzerine, Konak Belediye Encümeni'nin 7.10.2010 günlü, 1612 Sayılı kararıyla
söz konusu imalatların yıkımı ile 5.8.2010 günlü, 1280 Sayılı kararıyla 465.46 m2 üzerinden temel para
cezası belirlenerek, temel para cezasına ( c ) bendinin, 5,
8 ve 13 Sayılı alt bentleri uyarınca belirlenen artırımların eklenmesi
suretiyle tespit edilen miktar üzerinden para cezası verildiği anlaşılmıştır.
3194 Sayılı İmar Kanununun 42.
maddesinin 2. fıkrasının ( c ) bendinin 8, 9 ve 10 Sayılı alt bentleri birlikte
değerlendirildiğinde; aykırılığa konu yapının herhangi bir ruhsata
dayanmaksızın tamamen ruhsatsız olması halinde % 180 oranında, başlangıçta
ruhsatı bulunmasına karşın daha sonra ruhsatın hükümsüz hale gelmesine rağmen
inşaatın sürdürülmesi halinde % 50 oranında, yapı kullanma izin belgesi
alınmış bir yapıda ruhsatsız yeni inşai faaliyet yapılması halinde ise % 100
oranında temel cezada arttırım uygulanmasının öngörülmüş olduğu ve belirtilen
üç farklı durum için fiilin ağırlığına göre farklı miktarlarda para cezası
uygulanması amaçlandığı dikkate alındığında; 8 Sayılı alt bendin, tamamen
ruhsatsız olarak yapılmış yapılar için öngörüldüğü, ruhsatlı bir yapıda ruhsata
aykırı ilave yapılmasının bu kapsamda değerlendirilmesinin maddenin
sistematiğine uygun bir yorum olmayacağı sonucu ortaya çıkmaktadır.
ÖTE YANDAN; 42. MADDENİN
2. FIKRASININ ( C ) BENDİNİN 13. ALT BENDİ UYARINCA ARTIRIM UYGULANABİLMESİ
İÇİN, RUHSATA AYKIRI UYGULAMALARIN ÇEVRE GÖRÜNTÜ KİRLİLİĞİNE NE ŞEKİLDE
SEBEBİYET VERDİĞİNİN SOMUT OLARAK ORTAYA KONULMASI GEREKMEKTEDİR.
Uyuşmazlık konusu olayda ise; para cezasına konu
ruhsata aykırılığın, mevcut haliyle çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet
verdiğinden bahisle 13 Sayılı alt bendinin uygulandığı görülmekle birlikte, bu
hususta somut bir tespitin yer almadığı ve bu bendin uygulanma gerekçesinin
ortaya konulamadığı, öte yandan tamamen ruhsatsız olarak yapılmış bir yapının söz
konusu olmadığı, ruhsatlı yapıda ruhsata aykırı ilaveler yapıldığı dikkate
alındığında, ( c ) bendinin; 8. ve 13. sayılı alt bentlerinin uygulanması
olanaklı olmadığından, davaya konu para cezasının bu alt bentlere isabet eden
kısmında hukuka uyarlık, aksi yöndeki temyize konu Mahkeme kararında hukuki
isabet görülmemiştir.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; 4.
İzmir İdare Mahkemesi'nin 4.11.2011 günlü, E:2010/2017 K:2011/1614 Sayılı
kararının; yıkıma, 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin 2. fıkrasının ( a
) bendi uyarınca belirlenen temel para cezasına, ( c ) bendinin 5. alt bendi
uyarınca yapılan artırıma dair kısmının ONANMASINA, 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 42.
maddesinin 2. fıkrasının ( c ) bendinin 8. ve 13. alt bentleri uyarınca yapılan
artırımlara dair kısmının ise BOZULMASINA, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın
düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20.02.2014 tarihinde oybirliği ile karar
verildi. (Karar Kazancı Bilgi Bankasından alınmıştır.)
< Önceki | Sonraki > |
---|