T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/39946
K. 2010/30069
T. 21.10.2010
• BİRLİKTE İSTİHDAM ( Ücret ve
Primleri Bir Dönem Okul Aile Birliği Tarafından Yatırılan Alt İşveren İşçisinin
İş Görme Edimini Birlik ve Bakanlığa Karşı Yerine Getirdiği - Aile Birliği ile
Bakanlık Arasında Birlikte İstihdam İlişkisi Bulunduğu )
• KISMİ SÜRELİ İŞ İLİŞKİSİ ( İşçinin
Çalıştırılmasında Okul Aile Birliği ile Bakanlığın Amaç ve Menfaat Birliğinin
Bulunması - Davacı İşçinin İş Görme Ediminin Her Bir İşveren Yönünden Kısmi
Süreli İş İlişkisi Olarak Ayrıştırılamayacağı )
• OKUL AİLE BİRLİĞİ ( Yeni İş
Kanunun Tüzel Kişiliği Bulunmayan Kurum ve Kuruluşları da İşveren Olarak
Tanımladığı - Ücret ve Primleri Okul Aile Birliği Tarafından Ödenen İşçi ile
Okul Aile Birliği Arasında İş Akdinin Kurulduğunun Kabulü Gereği )
ÖZET : Yeni
iş yasası ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşların da işveren olarak
tanımlanması karşısında, davacının davalı okul aile birliğinde iş sözleşmesi
ilişkisi ile çalıştığının kabulü gerekir.
DAVA : Davacı,
kıdem, ihbar tazminatı, ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini
istemiştir. Yerel mahkeme, isteği husumetten reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş
olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M. Göçer tarafından düzenlenen rapor
dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı,
davalı okul aile birliği bünyesinde çalıştığını, iş sözleşmesinin fesih
edildiğini belirterek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve ücret alacağı
talebinde bulunmuştur. Davalı husumet itirazında bulunmuştur.
Mahkemece savunmaya değer verilerek davalı okul aile
birliğinin tüzel kişiliği olmayan dayanışma topluluğu olduğu, taraf ehliyeti
bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Kararı davacı
temyiz etmiştir.
Somut olayda; davacının görev ifa ettiği ilköğretim okulu,
dava dışı Milli Eğitim Bakanlığına aittir. Okulun temizlik işlerinin dava dışı
Bakanlık görevlileri tarafından yerine getirilmesi gerektiği açıktır. Bakanlık
tarafından belirtilen iş ya da işler için yeterli eleman görevlendirilmediği
için, davacı işçi, davalı Birlik ve alt işveren konumundaki temizlik şirketleri
tarafından istihdam edilmiştir.
Davacı işçi yönünden ücret ve primler bir dönem davalı Okul
Aile Birliği ve alt işveren temizlik şirketi tarafından yatırılmış olsa da, iş
görme edimi davalı Birlik ve dava dışı Bakanlığa karşı yerine getirilmiştir.
Davalı ve Bakanlık arasında davacı işçinin çalıştırılması noktasında amaç ve
menfaatte birlik söz konusudur. Davacının iş görme ediminin her bir işveren
yönünden kısmi süreli iş ilişkisi biçimde ayrıştırılması da mümkün değildir.
Davacı aynı anda aynı işverenlere karşı iş görme edimini yerine getirmiştir. Bu
bakımdan davalı ile dava dışı Bakanlık arasında birlikte istihdam olarak
adlandırılabilecek bir ilişkinin varlığı kabul edilmelidir. Buna göre davaya
konu işçilik alacaklarından davalının ve dava dışı Bakanlığın müşterek
müteselsil sorumluluğu vardır.
Diğer yandan 4857 sayılı İş Kanununun 1. maddesinin 2.
fıkrasında, İş Kanununun 4. maddesinde belirtilen istisnalar dışında kalan
bütün işyerlerinde, işverenler ile işveren vekillerine ve çalışma şekline
bakılmaksızın işçilere bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir. Aynı Yasanın 2.
maddesinde, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi işçi, işçi
çalıştıran gerçek veya tüzel kişi ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve
kuruluşlar işveren olarak tanımlanmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 8/1 maddesi uyarınca "İş
sözleşmesi, bir tarafın ( işçi ) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (
işveren ) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. Ücret, iş göreme
( emek ) ve bağımlılık iş sözleşmesinin belirleyici unsurlarıdır.
Yeni iş yasası ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve
kuruluşlarında işveren olarak tanımlanması karşısında, davacının davalı okul
aile birliğinde iş sözleşmesi ilişkisi ile çalıştığının kabulü gerekir. Buna
göre davanın esası hakkında bir karar vermek gerekirken yazılı şekilde hüküm
kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz
olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz
harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21.10.2010 gününde oybirliğiyle karar
verildi.
< Önceki | Sonraki > |
---|